భారతదేశంలోని గంగ, సింధునది తరువాత అతి పెద్ద నది గోదావరి. ఈ నది జన్మస్థానం మహారాష్ట్రలోని నాశిక్‌ దగ్గర త్రయంబకేశ్వరం వద్ద అరేబియా సముద్రానికి 80 కి.మీ దూరంలో ఉన్నది. మహారాష్ట్రలో నుంచి తెంగాణాలోని ఆదిలాబాద్‌ జిల్లా, బాసర వద్ద ప్రవేశిస్తుంది.
ఆ తరువాత నిజామాబాద్‌, కరీంనగర్‌, ఖమ్మం గుండా ప్రవహించి తరువాత తూర్పుగోదావరి మరియు పశ్చిమగోదావరి జిల్లాలలో ప్రవహించి పశ్ఛిమ గోదావరి, నర్సాపూర్‌ దగ్గరలో బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది.
రాజమండ్రి, ధవళేశ్వరం నుండి ఈ నదిని గౌతమిగా పిలుస్తారు. ధవళేశ్వరం వద్ద ఈ నది ఏడుపాయలుగా చీలుతుంది. ఇవి గౌతమి, వశిష్ట, వైనతేయ, ఆత్రేయ, భరద్వాజ, తుల్యభాగ మరియు కశ్వప అని పిలుస్తారు. మహారాష్ట్రలోని నాసిక్ జిల్లాలో త్రయంబకేశ్వర్ సమీపంలో సహ్యాద్రిలో ఈ నది పుడుతుంది. గోదావరి నది త్రయంబకేశ్వరం వద్ద బ్రహ్మగిరి పర్వతాల నుండి ఉద్భవించింది. భారతదేశం యొక్క మొత్తం భౌగోళిక విస్తీర్ణంలో 10% గోదావరి నది ప్రవహిస్తుంది. గోదావరి నది యొక్క పారుదల బేసిన్ భారతదేశంలోని ఏడు రాష్ట్రాలలో ఉంది.
గోదావరి నది పొడవు:
ఈ నది దక్షిణ-మధ్య భారతదేశ రాష్ట్రాలలో ఆగ్నేయ దిశలో ప్రవహిస్తుంది. దాదాపు 1,465 కి.మీ ప్రవహించిన తరువాత, సాధారణంగా ఆగ్నేయ దిశలో, ఇది బంగాళాఖాతంలో కలుస్తుంది.
మహారాష్ట్రలోని నాసిక్ జిల్లాలో త్రయంబకేశ్వర్ సమీపంలో సహ్యాద్రిలో ఈ నది పుడుతుంది.
గోదావరి నది త్రయంబకేశ్వరం వద్ద బ్రహ్మగిరి పర్వతాల నుండి ఉద్భవించింది.
భారతదేశం యొక్క మొత్తం భౌగోళిక విస్తీర్ణంలో 10% గోదావరి నది ప్రవహిస్తుంది. నది యొక్క పారుదల బేసిన్ భారతదేశంలోని ఏడు రాష్ట్రాలలో ఉంది.
గోదావరి నది పుష్కరాలు:
పుష్కరము అంటే పన్నెండు సంవత్సరాలు, ఒక భారత కాలమానము. ప్రతి పన్నెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి భారతదేశములోని ముఖ్యమైన నదులన్నింటికీ ‘పుష్కరాలు’ వస్తాయి. పుష్కర సమయములో ఆయానదులలో స్నానము చేస్తే ప్రత్యేక పుణ్యఫలం ప్రాప్తిస్తుందని హిందువులు భావిస్తారు.
ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో గోదావరి తీరాన ఉన్న పుణ్యక్షేత్రాలు :
బాసర సరస్వతీ దేవాలయం (ఆదిలాబాద్‌) కోటిలింగాలు, మంతని, కాళేశ్వరం, ధర్మపురి, ముక్తేశ్వరం-కరీంనగర్‌, భద్రాచలం, ఖమ్మం ,మందపల్లి -తూ.గోదావరి, కోటిపల్లి – రాజమండ్రి అంతర్వేది శ్రీబాబాలాజీ దేవాలయం-అప్పనపల్లి, తూగోదావరి.
ముగింపు:
గోదావరి నది భారతీయ అనేక రూపాలలో అత్యుత్కృష్ట నదీలలో ఒకటి. ఇది దేశంలో ప్రముఖ నదులలో ఒకటిగా, మరియు ఆనందవంతమైన నదీ నిర్మాణమైనది. అదేవిధంగా, ఇది ప్రముఖ ప్రాణి జీవితంకు మరింత ప్రాముఖ్యత ఇస్తుంది, మరియు అతడి చివరి జీవితాన్ని మొదలుపెట్టే నదులలో ఒకటిగా మరిన్ని సమృద్ధిగల నదులు ఉంటాయి. మరన్ని సమాచారం కోసం తెలుగు రీడర్స్ ని సందర్శించండి.
