మహానంది, ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌లోని ఒక ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం, పురాతన మహానందీశ్వర స్వామి ఆలయం మరియు దాని చుట్టూ ఉన్న తొమ్మిది నంది పుణ్యక్షేత్రాలను నవ నందులు అని పిలుస్తారు. నంద్యాల అంటే తొమ్మిది నంది ఆలయాలు ఉండడం వలన వచ్చిన పేరు. ఈ ప్రాంతం చరిత్ర మరియు ఆధ్యాత్మికతతో నిండి ఉంది, అనేక మంది భక్తులను మరియు పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.
మహానంది మరియు నవ నందుల అవలోకనం:
మహానంది ఆలయం:
మహానంది ప్రముఖ శైవ క్షేత్రాలలో ఒకటి. ఇక్కడ స్వామి వారు మహానందీశ్వరుడు, అమ్మవారు కామేశ్వరి దేవి. ఇక్కడి శివలింగం చాలా ప్రత్యకంగా ఉంటుంది, పుట్టలాగా కోసులు కోసులుగా ఉండి లింగం పైన ఆవు పాదం ఉంటుంది. ఆలయం యొక్క పురాణ కథ కారణంగా వెలిసింది.
చారిత్రక ప్రాముఖ్యత: శివునికి అంకితం చేయబడిన మహానందీశ్వర స్వామి ఆలయం 1,500 సంవత్సరాలకు పైగా ఉంది, చాళుక్యుల పాలనలో 7వ శతాబ్దానికి చెందిన మూలాలు ఉన్నాయి. ఇది దాని చరిత్ర అంతటా వివిధ పునర్నిర్మాణాలకు గురైంది, ముఖ్యంగా చోళ మరియు విజయనగర కాలంలో, ఇది దాని నిర్మాణ శైలిలో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. ఈ ఆలయం భారతదేశంలోని పురాతన మరియు అత్యంత గౌరవనీయమైన పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా గుర్తించబడింది.
నీటి కొలనులు:
మహానంది దాని మూడు కొలనులకు ప్రసిద్ధి చెందింది: ప్రవేశ ద్వారం వద్ద రెండు చిన్నవి మరియు ఆలయ సముదాయంలో పెద్ద పవిత్ర కళ్యాణి ఉన్నాయి, ఇది సంవత్సరం పొడవునా ప్రవహించే స్పటిక-స్పష్టమైన నీటికి ప్రసిద్ధి చెందింది.
శివలింగం కింద నీటి ధర ప్రవహిస్తూవుంటుంది. ఆ నీరు గోవు ముఖం నుంచి ప్రధాన పుష్కరిణిలోకి ప్రవహిస్తుంది. ప్రధాన పుష్కరిణి నుంచి కుండల ద్వారా బయటున్న రెండు చిన్న పుష్కరిణిలోకి ప్రవహిస్తుంది. ఇక్కడ నుంచి బయటికి వెళ్లిపోతాయి.
నంది విగ్రహం: ఇతర దేవాలయాలలో కనిపించే సాధారణ నల్ల గ్రానైట్‌తో కాకుండా తెల్లటి సున్నపురాయితో తయారు చేయబడిన శివుని వాహనం అయిన నంది యొక్క పెద్ద విగ్రహం ఒక ప్రముఖ లక్షణం.
పండుగలు: మహానంది ఆలయం ఫిబ్రవరి లేదా మార్చిలో మహా శివరాత్రి సందర్భంగా వార్షిక ఉత్సవాన్ని నిర్వహిస్తుంది, ఆచారాలు మరియు వేడుకలలో పాల్గొనడానికి వచ్చే యాత్రికుల పెద్ద సమూహాలను ఆకర్షిస్తుంది.
మహానందికి అందుబాటు మార్గాలు :
మహానంది నంద్యాల నుండి సుమారు 21 కి.మీ దూరంలో ఉంది మరియు రెండు ప్రాథమిక మార్గాల ద్వారా చేరుకోవచ్చు. సమీప రైల్వే స్టేషన్ నంద్యాలలో ఉంది, సమీప విమానాశ్రయం హైదరాబాద్‌లో కి.మీ దూరంలో ఉంది.
నవ నందులు:
నవ నంది ఆలయాలు శివునికి అంకితం చేయబడి, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని నంద్యాల పట్టణంలో మరియు దాని చుట్టుపక్కల విస్తరించి ఉన్నాయి. ఈ ఆలయాలు దాదాపు 10 కిలోమీటర్ల పరిధిలో ఉండి, నల్లమల అడవుల సమీపంలో ప్రత్యేక ఆధ్యాత్మిక చైతన్యాన్ని కలిగిస్తాయి.
ఈ తొమ్మిది ఆలయాలు శివుని నంది వాహనంతో సంబంధం ఉన్నట్లు పురాణ కథనాలు చెబుతాయి. ఈ ఆలయాలను ఒకే రోజు సందర్శించడం అత్యంత ముఖ్యంగా భావిస్తారు.
1. శ్రీ ప్రథమ నంది:
స్థానం: నంద్యాల రైల్వే స్టేషన్ నుండి ప్రారంభం; ఈ ఆలయం చామ కలువ అనే కాలువ దగ్గర ఎత్తైన నేలపై ఉంది.
ఈ ఆలయంలో బ్రహ్మదేవుడు శివునికి తపస్సు చేశాడని నమ్ముతారు. శివుడు బ్రహ్మ ముందు ప్రత్యక్షమై అతనికి ఒక వరం ఇచ్చాడని, ఇది శ్రీ ప్రథమ నందీశ్వర లింగం స్థాపనకు దారితీసిందని చెబుతారు. ఈ ఆలయంలో కేదారేశ్వర దేవి ప్రథమ నందీశ్వరుని భార్య. నంద్యాలలో మరియు చుట్టుపక్కల ఉన్న నవ నందుల యాత్ర క్రమంలో ఇది మొదటి నంది ఆలయం. కార్తీక (నవంబర్)లో సూర్యాస్తమయం సమయంలో సూర్యకిరణాలు విగ్రహంపై ప్రతిబింబిస్తాయి. మహా శివరాత్రి వంటి పండుగల సమయంలో ఈ ఆలయం ప్రత్యేకంగా ఉత్సాహంగా ఉంటుంది, ఆశీర్వాదం కోసం అనేక మంది భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది.
2. శ్రీ నాగ నంది:
స్థానం: నంద్యాలలో ఆంజనేయ స్వామి ఆలయం లోపల. బస్టాండ్ నుండి, టౌన్ సెంటర్‌కి చాలా దగ్గరగా ఉన్న ఆంజనేయ దేవాలయం వైపు వెళ్లండి.
పూర్వం నాగులు గరుక్మాంతుని ధాటికి తట్టుకోలేక పరమేశ్వరుడి కోసం తపస్సు చేసిన ప్రదేశం ఇదే. నాగుల తపస్సు కు మెచ్చి పరమ శివుడు రక్షించాడని ప్రతిది. నాగ నంది గర్భాలయం ఇప్పుడు శ్రీ ఆంజనేయ స్వామి ఆలయంలో ఉంది. నాగ దోషాలకు ఈ నాగనంది ఎంతో మంచిదని చెప్తారు. దసరా మరియు శ్రీ మహా శివరాత్రి వంటి పండుగలు ఇక్కడ జరుపుకుంటారు.
3. శ్రీ సోమ నంది:
స్థానం: నంద్యాల తూర్పున ఉన్న, ఆత్మకూరు బస్టాండ్ దెగర ఉంది.
నంద్యాల్ పట్టణంలో ఉన్న ఈ ఆలయం, దైవిక ఆశీర్వాదం కోసం శివునికి చంద్రుడు చేసిన తపస్సు కారణంగా సోమేనందిశ్వరుడిగా పరమ శివుడు వెలసిన ప్రదేశం. ముఖ్యంగా మహా శివరాత్రి వంటి ప్రధాన పండుగల సమయంలో భక్తుల రద్దీ ఎక్కువుగా ఉంటుంది.
4. శ్రీ శివ/రుద్ర నంది:
ప్రదేశం: కడమల కాల్వ గ్రామం, నంద్యాల నుండి సుమారు 10 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మహానంది వైపు వెళ్లే దారిలో తమ్మవరం గ్రామం తర్వాత ఎడమవైపు, కడమల కాలువ గ్రామం ద్వారా వెళ్ళండి.
కడమల కాల్వలో నంద్యాల నుండి 10 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఈ ఆలయం మహాభారత యుద్ధం తర్వాత పాండవుల సందర్శనకు సంబంధించినది. వారు యుద్ధం నుండి తమ పాపాలను తగ్గించుకోవడానికి ఇక్కడ ఐదు చిన్న దేవాలయాలను నిర్మించారు.
ఈ ప్రాంతంలో ఉన్న తొమ్మిది నంది ఆలయాలలో మహానంది ఆలయం తర్వాత శివ నంది దేవాలయం రెండవ అతిపెద్దది. ఈ ఆలయానికి చాలా ప్రాముఖ్యత ఉందని చెబుతారు, శివరాత్రి సమయంలో ఆలయం పైభాగంలో ఉన్న రంధ్రం ద్వారా ఐదు తలలతో కూడిన నాగుపాము గర్భగుడిలోకి ప్రవేశిస్తుందని కొందరు చెబుతారు.ఇది శివుని నుండి విముక్తి మరియు ఆశీర్వాదం కోరుకునే వారికి ఇది ఒక ముఖ్యమైన ప్రదేశం.
5. శ్రీ విష్ణు/కృష్ణ నంది:
స్థానం: మహా నందికి ఉత్తరాన 4 కిలోమీటర్ల దూరంలో. ఈ ఆలయం తెలుగుగంగ కాలువ సమీపంలో ఉంది మరియు నంద్యాల నుండి శివనంది ద్వారా లేదా మట్టి రోడ్డులో 4 కి.మీ ప్రయాణించి చేరుకోవచ్చు. ఈ ఆలయం నల్లమల్ల అడవుల్లో ఉంటుంది.
మహానందికి ఉత్తరాన ఉన్నఈ ఆలయంలో విష్ణువు ప్రతిష్టించిన లింగం అని విష్ణు లింగం అంటారు. ఆధ్యాత్మిక సామరస్యం మరియు ఆశీర్వాదాల కోసం భక్తులు వస్తారు.
6. శ్రీ గరుడ నంది:
స్థానం: మహా నందికి సమీపంలో. మహానంది వైపు మార్గంలో కొనసాగడం ద్వారా ఈ ఆలయాన్ని చేరుకోవచ్చు; స్థానికులను దిశల కోసం అడగండి.
ఈ క్షేత్రం నందు గరుక్మాంతుడు తన తల్లి దాస్య విముక్తి కోసం ఇక్కడ పరమశివుడు కోసం తప్పస్సు చేసాడు. పరమ శివుడు గరుక్మాంతుడు తపస్సుకు మెచ్చి గరుడ నందిగా ఇక్కడ వెలిసి ఉన్నాడు. ఇక్కడ పూజలు చేయడం వల్ల తమ కోరికలు నెరవేరుతాయని నమ్మే భక్తులలో ఇది బలం మరియు భక్తిని సూచిస్తుంది.
7. శ్రీ మహా నంది:
స్థానం: మహానంది గ్రామంలోని కేంద్ర దేవాలయం. నంద్యాల నుండి 21 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
నవ నందిలలోని ప్రధాన ఆలయం, మహానంది పురాతన వాస్తుశిల్పం మరియు పవిత్రమైన నీటి వనరులకు ప్రసిద్ధి చెందింది. నంద రాజు ఈ ఆలయాన్ని నిర్మించాడని నమ్ముతారు, ఇందులో స్వయం ప్రతిరూపమైన లింగం ఉంటుంది. ఆలయం యొక్క ఆచారాలు మరియు పండుగలు వేలాది మంది యాత్రికులను ఆకర్షిస్తాయి, ముఖ్యంగా మహా శివరాత్రి సమయంలో.
8. శ్రీ వినాయక నంది:
స్థానం: మహా నంది ఆలయ సముదాయం లోపల. మహానందిని సందర్శించిన తర్వాత, అదే ప్రాంగణంలో ఉన్నందున మీరు ఈ ఆలయాన్ని సులభంగా చేరుకోవచ్చు.
మహా నంది ఆలయ సముదాయం లోపల ఉన్న ఈ మందిరం వినాయకుడు శివుని కోసం చేసిన తపస్సును గుర్తు చేస్తుంది. వినాయక చతుర్థి మరియు మహా శివరాత్రి వంటి పండుగల సమయంలో ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహించబడతాయి. ఈ ఆలయాన్ని దర్శించుకోవడం ద్వారా సకల విజ్ఞలు తొలిగిపోతాయని నమ్మకం.
9. శ్రీ సూర్య నంది:
స్థానం: తమ్మడపల్లి గ్రామంలో, మహా నంది నుండి 8 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మహానంది వైపు వెళ్లండి; నంద్యాల నుండి దాదాపు 4 మైళ్ల తర్వాత, యు.బొల్లవరం గ్రామానికి వెళ్లే బోర్డుల కోసం వెతుకుతూ కుడి మలుపులో ఈ ఆలయానికి చేరుకోండి.
తమ్మడపల్లి గ్రామంలోని ఈ దేవాలయం సూర్యోదయ సమయంలో సూర్యకిరణాలు శివలింగాన్ని తాకడం విశేషం. ఇది సూర్య (సూర్యుడు) మరియు శివుని ఐక్యతను సూచిస్తుంది. ఈ ఆలయాన్ని దర్సించించడం ద్వారా అకాల మృత్యువు బారిన పడకుండా, ఆరోగ్యంగా ఉండేటట్టు చేస్తుందని నమ్మకం.
మరిన్ని ఇటువంటి ఆలయాల కోసం తెలుగు రీడర్స్ భక్తి ను చూడండి.
