యాదగిరిగుట్ట (యాదాద్రి): లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారి పుణ్య క్షేత్రం మరియు సందర్శన స్థలాలు

యాదాద్రి అని కూడా పిలువబడే యాదగిరిగుట్ట భారతదేశంలోని తెలంగాణలోని అత్యంత గౌరవనీయమైన పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటి. ఇక్కడ యాదగిరిగుట్ట మీద విష్ణువు యొక్క అవతారమైన లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారి క్షేత్రం ఉంది. ఈ క్షేత్రం ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం.

యాదగిరిగుట్ట ప్రాంతంలోని అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన దేవాలయాలలో ఒకటి, ప్రతిరోజూ వేలాది మంది భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. ఇది తెలంగాణ రాజధాని నగరమైన హైదరాబాద్ నుండి 60 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.

పౌరాణిక మూలాలు:

పూర్వం యాదరిషి అనే ఋషి ఉండేవాడు అతను నరసింహ స్వామి భక్తుడు. అతనికి నరసింహ స్వామి ని చూడాలని కోరిక పుట్టింది. ఆంజేనేయ స్వామి సలహా మేరకు తపస్సు చెయ్యగా స్వామి ప్రత్యక్షమౌతాడు. స్వామి ఏమి కావాలో కోరుకో అని యాదరిషి ని అడుగుతాడు. దానికి యాదరిషి కొండపైనే ఉండి తన రక్షణ కోసం వచ్చిన భక్తులను ఆశీర్వదించమని భగవంతుడిని వేడుకున్నాడు. కొన్నాళ్లకు యాదరిషి నరసింహ స్వామి వారిని వివిధ రూపాలో చూడాలనిపించి మళ్ళి తపస్సు చేస్తాడు. అప్పుడు మళ్ళి స్వామి వారు జ్వాలా నరసింహ, గండభేరుండ, యోగానంద, ఉగ్ర మరియు లక్ష్మీ నరసింహ అనే ఐదు రూపాలలో ప్రత్యక్షమయ్యాడు. అందుకే ఈ క్షేత్రాన్ని పంచ నరసింహ క్షేత్రం అని అంటారు.

అలా ఈ ఆలయం ఉన్న కొండకు యాదవ మహర్షి పేరు మీద “యాదగిరిగుట్ట” అని పేరు వచ్చింది.

చారిత్ర:

ఆలయ చరిత్ర అనేక శతాబ్దాల నాటిది, అయితే దీని స్థాపన యొక్క ఖచ్చితమైన సమయం స్పష్టంగా తెలీదు. చాళుక్యులు, కాకతీయులు మరియు విజయనగర రాజులతో సహా దక్కన్ ప్రాంతాన్ని పాలించిన అనేక రాజవంశాలకు ఇది ఒక ముఖ్యమైన ఆరాధన ప్రదేశంగా నమ్ముతారు. ఈ ఆలయం శతాబ్దాలుగా అనేక పునర్నిర్మాణాలు మరియు విస్తరణలకు గురైంది, వివిధ కాలాల నిర్మాణ శైలులను ప్రతిబింబిస్తుంది.

పునరుద్ధరణ మరియు అభివృద్ధి

యాదాద్రి టెంపుల్ డెవలప్‌మెంట్ అథారిటీ (వైటీడీఏ): యాదగిరిగుట్టను ప్రధాన ఆధ్యాత్మిక, పర్యాటక కేంద్రంగా మార్చేందుకు తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఇటీవలి కాలంలో చర్యలు చేపట్టింది. 2016లో ప్రారంభమైన పునరుద్ధరణలో ఆలయ సముదాయాన్ని విస్తరించడం, సౌకర్యాలను మెరుగుపరచడం మరియు పెరుగుతున్న యాత్రికుల సంఖ్యకు అనుగుణంగా ఆలయం చుట్టూ మౌలిక సదుపాయాలను మెరుగుపరచడం వంటివి చేసింది.అభివృద్ధిలో భాగంగా, కొండ మరియు చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలలో పర్యావరణ సమతుల్యతను కాపాడేందుకు కృషి చేసింది.

ఈ ఆలయం కోసం దాదాపు 12 వందల కోట్లు ఖర్చు చేసింది. ఇప్పుడున్న ఆధునిక పరికరాలను ఉపయోగించి కేవలం 5 ఏళ్ళలో పూర్తి చేశారు. గుడి వెనక లోటస్ టెంపుల్ లో విష్ణువు కు సంబందించిన నమున గుడులతో అందంగా కనిపిస్తుంది.

ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత:

యాదగిరిగుట్ట ఒక శక్తివంతమైన ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా పరిగణించబడుతుంది, ముఖ్యంగా అనారోగ్యాలు, సమస్యలు మరియు దురదృష్టాల నుండి ఉపశమనం పొందే భక్తులకు. లక్ష్మీ నరసింహ భగవానుడు “క్షుద్ర దైవం” (చిన్న అద్భుతాలకు దేవుడు) అని నమ్ముతారు, మరియు ఇక్కడ భక్తితో ప్రార్థించిన వారి కోరికలు నెరవేరుతాయని చెబుతారు.

మొత్తం 4 వందల మెట్లుంటాయి ఇక్కడ. ఈ మెట్లెక్కి స్వామిని దర్శించుకున్న వారికీ కీళ్ల నొప్పులు తగ్గుతాయని భక్తుల నమ్మకం.

ఆలయ నిర్మాణం:

ఈ ఆలయం ముందు రెండు ఎకరాల్లో ఉండేదంట. ఇప్పుడు పదహారు ఎకరాలకు పొడిగించారు. ఈ ఆలయం నిర్మాణానికి కేవలం నల్ల రాతిని మాత్రమే ఉపయోగించారు. బలంగావుండే ఈ నల్ల రాతిని కృష్ణ శిలా అని అంటారు. నల్ల రాతి వాడడం వలన వేసవి కాలంలో చల్లాగుండేలా, చలికాలం లో వెచ్చగా ఉండేలా చేస్తుందంట. అంతేకాకుండా సిమెంటు కు బదులు సున్నము, కలబందను కూడా ఉపోయోగించి ఇంత పెద్ద ఆలయాన్ని నిర్మించారు. ఈ కొత్త ఆలయ సముదాయం ద్రావిడ నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించబడింది. క్లిష్టమైన చెక్కడాలు,గొప్ప గోపురాలు, పెద్ద మండపాలు (హాల్స్) మరియు భక్తుల కోసం మెరుగైన సౌకర్యాలు ఉండేలా దీనిని నిర్మించారు.

ఈ ఆలయం ఆర్కిటెక్చర్ని పల్లవ, చోళ, కాకతీయ మరియు విజయనగరం శైలి లో నిర్మించారు. ఈ ఆలయం ఒక కొండపై ఉంది కాబ్బటి, చుట్టుపక్కల విశాలమైన ప్రకృతి దృశ్యాన్ని అందిస్తుంది. గర్భగుడిలో ప్రధాన లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఒక గుహలో కొలువై ఉన్నారు. ఆలయ ప్రాంగణంలో నరసింహుని ఐదు రూపాలు ఆలయ ప్రాముఖ్యతను మరింత పెంచుతుంది.

ప్రధాన ఆలయంతో పాటు, ఈ ఆలయంలో హనుమాన్, ఆండాళ్ మరియు ఆళ్వార్లు (వైష్ణవ సాధువులు) వంటి ఇతర దేవుళ్ళ చిన్న ఆలయాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ ఆలయంలో మొత్తం ఆరు వందల విగ్రహాలు ఉంటాయంట.

పండుగలు మరియు వేడుకలు:

వేలాది మంది యాత్రికులను ఆకర్షిస్తూ యాదగిరిగుట్టలో అనేక ముఖ్యమైన పండుగలు భక్తిశ్రద్ధలతో జరుపుకుంటారు.

నరసింహ జయంతి: అత్యంత ముఖ్యమైన పండుగ, లార్డ్ నరసింహ పుట్టుకను సూచిస్తుంది, సాధారణంగా ఏప్రిల్ లేదా మేలో జరుపుకుంటారు. ఈ సమయంలో ఆలయానికి పెద్ద ఎత్తున భక్తులు తరలివస్తారు.

బ్రహ్మోత్సవం: ఈ ఆలయంలో సాధారణంగా మార్చి లేదా ఏప్రిల్‌లో బ్రహ్మోత్సవం అని పిలువబడే గొప్ప వార్షిక ఉత్సవం జరుగుతుంది. ఇందులో వివిధ ఆచారాలు, ఊరేగింపులు మరియు సాంస్కృతిక ప్రదర్శనలతో ఉంటుంది.

కల్యాణం: లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి మరియు లక్ష్మీ దేవి కల్యాణం అంగరంగ వైభవంగా జరుగుతుంది అందులో అనేక మంది భక్తులు పాల్గుంటారు.

గిరి ప్రదక్షిణ ప్రాముఖ్యత:

యాదగిరిగుట్ట ఆలయంలో గిరి ప్రదక్షిణ, గిరి ప్రదక్షిణ అనేది ఒక కొండ లేదా పర్వతానికి ప్రదక్షిణ చేసే పవిత్రమైన ఆచారం, తరచుగా ఇటువంటి సహజ లక్షణాలపై లేదా దాని చుట్టూ ఉన్న దేవాలయాలతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. యాదగిరిగుట్ట ఆలయం వద్ద, ఈ పద్ధతిలో భక్తులు యాదగిరిగుట్ట కొండ చుట్టూ తిరుగుతూ ఉంటారు.

హిందూ మతంలో గిరి ప్రదక్షిణ అత్యంత పవిత్రమైన చర్యగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది దేవతకు లొంగిపోయి రక్షణ, శ్రేయస్సు మరియు ఆధ్యాత్మిక ఉద్ధరణ కోసం దీవెనలు కోరే చర్యను సూచిస్తుంది. కొండపై ప్రదక్షిణ చేయడం ద్వారా, భక్తులు యాదగిరిగుట్టలో వివిధ రూపాలలో నివసిస్తున్నారని విశ్వసించే లక్ష్మీ నరసింహ స్వామికి తమ భక్తిని తెలియజేస్తారు.

ఆచారం తరచుగా తపస్సు రూపంలో లేదా ప్రతిజ్ఞను నెరవేర్చడంలో భాగంగా చేపట్టబడుతుంది. కష్టాలను అధిగమించడంలో దైవిక జోక్యాన్ని కోరేందుకు లేదా పొందిన దీవెనలకు కృతజ్ఞతలు తెలియజేయడానికి భక్తులు గిరి ప్రదక్షిణను నిర్వహించవచ్చు. గిరి ప్రదక్షిణకు చుట్టూ రోడ్ కూడా ఉంది.

మార్గం మరియు విధానం:

యాదగిరిగుట్ట చుట్టూ సాంప్రదాయ గిరి ప్రదక్షిణ మార్గం సుమారు 3 కిలోమీటర్ల పొడవు ఉంటుంది. ఈ మార్గం ఆలయం ఉన్న కొండను చుట్టుముడుతుంది మరియు సుందరమైన మరియు ప్రశాంతమైన పరిసరాల ద్వారా భక్తులను తీసుకువెళుతుంది.

ప్రారంభం మరియు ముగింపు స్థానం: ప్రదక్షిణ సాధారణంగా యాదగిరిగుట్ట ఆలయ ప్రధాన ద్వారం వద్ద ప్రారంభమవుతుంది మరియు ముగుస్తుంది. ఆలయం లోపల ప్రార్థనలు చేసిన తర్వాత భక్తులు ప్రదక్షిణలు ప్రారంభించవచ్చు.

గమనం: కొంతమంది భక్తులు క్రమమైన వేగంతో నడుస్తుంటే, మరికొందరు ప్రదక్షిణను మరింత నెమ్మదిగా నిర్వహిస్తారు, నిర్దిష్ట పాయింట్ల వద్ద ప్రార్థన లేదా ధ్యానం కోసం పాజ్ చేస్తారు. కొందరు నియమిత వ్యవధిలో సాష్టాంగ నమస్కారం కూడా చేయవచ్చు, దీనిని “అంగ ప్రదక్షిణ” అని పిలుస్తారు.

పఠించడం మరియు ప్రార్థన: ప్రదక్షిణ అంతటా, భక్తులు “ఓం నమో నారాయణాయ” లేదా “ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ” వంటి మంత్రాలను జపించవచ్చు, ఇది నరసింహ భగవానుని ఆశీర్వాదాలను కోరుతుంది.

యాదగిరిగుట్ట ఆలయ సమయాలు మరియు దర్శన వివరాలు (Yadagirigutta Temple Timings and Darshan Details):

లక్ష్మీ నరసింహ స్వామికి అంకితం చేయబడిన యాదగిరిగుట్ట ఆలయం దర్శనం మరియు వివిధ పూజల కోసం నిర్దిష్ట సమయాలను అనుసరిస్తుంది. క్రింద వివరాలను చూడండి.

ఆలయ సమయాలు:

ప్రారంభ సమయం: 4:00 AM

ముగింపు సమయం: 9:30 PM

దర్శన టైమింగ్స్:

సుప్రభాత సేవ (ఉదయం ఆచారాలు): 4:00 AM నుండి 4:30 AM వరకు

సర్వ దర్శనం (సాధారణ దర్శన్):

ఉదయం: 7:15 AM నుండి 11:30 AM వరకు

మధ్యాహ్నం: 12:30 PM నుండి 3:00 PM వరకు

సాయంత్రం: 5:00 PM నుండి 7:00 PM వరకు

రాత్రి: 8:15 PM నుండి 9:00 PM వరకు

ప్రత్యేక దర్శనం:

అభిషేకం (ప్రత్యేక ఆచారాలు): వారపు రోజులు: 7:30 AM నుండి 9:00 AM వరకు

శనివారాలు, ఆదివారాలు మరియు పండుగ రోజులు: ప్రత్యేక సమయాలు వర్తిస్తాయి, సాధారణంగా ముందుగా ప్రారంభమవుతాయి లేదా గుంపు ఆధారంగా పొడిగించబడతాయి.

ఈ ఆలయం గర్భగుడిలో నిత్యం ఒక జల ప్రవాహం ఉంటుంది. ఆ నీటితోనే స్వామి వారికీ అభిషేకము చేస్తారు.

అర్చన (ఆరాధన):

ఉదయం: 6:00 AM నుండి 6:30 AM వరకు

సాయంత్రం: 6:30 PM నుండి 7:00 PM వరకు

నిజపాద దర్శనం (భగవంతుని పాద దర్శనం):

శుక్రవారాలు: ఉదయం 5:30 నుండి 6:30 వరకు

ప్రసాద వితరణ:

సమయాలు: పూజలు మరియు ఆచారాలు పూర్తయిన తర్వాత అందుబాటులో ఉంటాయి.

అన్నదానం (ఉచిత భోజనం):

భోజనం: మధ్యాహ్నం 12:00 నుండి మధ్యాహ్నం 2:00 వరకు

రాత్రి భోజనం: 7:00 PM నుండి 8:30 PM వరకు

సందర్శకుల మార్గదర్శకాలు:

డ్రెస్ కోడ్: భక్తులు నిరాడంబరంగా దుస్తులు ధరించాలి. సాంప్రదాయ వస్త్రధారణ సిఫార్సు చేయబడింది.

ఫోటోగ్రఫీ: సాధారణంగా ఆలయ ప్రాంగణంలోకి అనుమతించరు.

ప్రత్యేక దర్శనం కోసం టిక్కెట్లు: ఆలయ కౌంటర్లలో లేదా అధికారిక ఆలయ వెబ్‌సైట్ ద్వారా ఆన్‌లైన్‌లో అందుబాటులో ఉంటాయి.

గమనిక: భక్తుల సంఖ్య పెరుగుదల కారణంగా ప్రత్యేక సందర్భాలలో, వారాంతాల్లో లేదా పండుగ రోజులలో సమయాలు మారవచ్చు. మీ సందర్శనను ప్లాన్ చేసే ముందు అత్యంత తాజా సమాచారం కోసం ఆలయ అధికారిక వెబ్‌సైట్‌ను తనిఖీ చేయడం లేదా ఆలయ నిర్వాహకులను సంప్రదించడం మంచిది.

యాదగిరిగుట్ట కోసం ట్రావెల్ మరియు టూరిజం సమాచారం (Travel and Tourism Information for Yadagirigutta):

రవాణా, వసతి, స్థానిక ఆకర్షణలు మరియు మరిన్నింటిని కవర్ చేయడానికి మీ సందర్శనను ప్లాన్ చేయడంలో మీకు సహాయపడే విషయాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి.

యాదగిరిగుట్ట ఎలా చేరుకోవాలి:

రోడ్డు మార్గం:

హైదరాబాద్ నుండి: యాదగిరిగుట్ట హైదరాబాద్ నుండి 60 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది మరియు రోడ్డు మార్గంలో దాదాపు 1.30 నుండి 2 గంటలలో చేరుకోవచ్చు. NH163 ద్వారా మార్గం సర్వసాధారణం. సాధారణ బస్సులు, టాక్సీలు మరియు ప్రైవేట్ వాహనాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

వరంగల్ నుండి: దూరం సుమారు 88 కిలోమీటర్లు. బస్సులు మరియు టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి, ప్రయాణ సమయం సుమారు 2 గంటలు.

రైలు ద్వారా:

సమీప రైల్వే స్టేషన్: రాయగిరి (యాదాద్రి) రైల్వే స్టేషన్ యాదగిరిగుట్ట నుండి 3 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఇది హైదరాబాద్ మరియు ఇతర సమీప నగరాల నుండి రైళ్ల ద్వారా బాగా అనుసంధానించబడి ఉంది.

ప్రత్యామ్నాయం: సికింద్రాబాద్ జంక్షన్ (60 కి.మీ దూరంలో) మెరుగైన కనెక్టివిటీ ఉన్న ప్రధాన రైల్వే స్టేషన్. అక్కడి నుంచి బస్సు లేదా టాక్సీలో యాదగిరిగుట్టకు చేరుకోవచ్చు.

గాలి ద్వారా:

సమీప విమానాశ్రయం:

రాజీవ్ గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, హైదరాబాద్, యాదగిరిగుట్ట నుండి 100 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. విమానాశ్రయం నుండి, మీరు ఆలయ పట్టణానికి చేరుకోవడానికి టాక్సీని అద్దెకు తీసుకోవచ్చు లేదా ప్రజా రవాణాను ఉపయోగించవచ్చు.

వసతి ఎంపికలు (Accommodation Options):

ఆలయ వసతి:

ఆలయ సముదాయం భక్తులకు వివిధ వసతి సౌకర్యాలను అందిస్తుంది. వీటిలో సాధారణ గదులు మరియు వసతి గృహాలు ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా పండుగల సమయంలో ముందుగా బుక్ చేసుకోవడం మంచిది.

హోటల్‌లు మరియు గెస్ట్‌హౌస్‌లు:

యాదగిరిగుట్టలో మధ్యతరగతి హోటల్‌లు మరియు గెస్ట్‌హౌస్‌ల వరకు బడ్జెట్ శ్రేణి ఉంది. ఆలయానికి సమీపంలో మరియు పరిసర ప్రాంతాలలో ఎంపికలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

మరింత విలాసవంతమైన వసతి కోసం, మీరు హైదరాబాద్‌లో ఉండి యాదగిరిగుట్టకు ఒక రోజు పర్యటన చేయవచ్చు.

ఆన్‌లైన్ బుకింగ్:

చాలా హోటళ్లు ఆన్‌లైన్ బుకింగ్ సేవలను అందిస్తున్నాయి. MakeMyTrip, Booking.com మరియు Yatra.com వంటి వెబ్‌సైట్‌లు విస్తృత శ్రేణి ఎంపికలను అందిస్తాయి.

స్థానిక ఆకర్షణలు మరియు సందర్శనా స్థలాలు:

సురేంద్రపురి (Surendrapuri):

సురేంద్రపురి ఆలయం, కుందా సత్యనారాయణ కలధామం అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది తెలంగాణాలోని యాదగిరిగుట్ట సమీపంలో ఉన్న ఒక చమత్కారమైన ఆధ్యాత్మిక మరియు సాంస్కృతిక ఆకర్షణ. ఈ విశిష్టమైన ఆలయ సముదాయం కుంట సత్యనారాయణచే సృష్టించబడింది మరియు హిందూ పురాణాల యొక్క వివరణాత్మక మరియు విస్తృతమైన వర్ణనలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయంలో రామాయణం, మహాభారతం మరియు వివిధ పురాణాల నుండి ఐకానిక్ దేవాలయాలు మరియు దైవిక దృశ్యాలతో సహా పవిత్రమైన పుణ్యక్షేత్రాల ప్రతిరూపాలు ఉన్నాయి. ఇది సందర్శకులు హిందూ మతపరమైన కథలు మరియు ఆచారాల యొక్క గొప్ప చిత్రణలో మునిగిపోయే సమగ్ర విద్యా కేంద్రంగా పనిచేస్తుంది. ఆలయం యొక్క క్లిష్టమైన శిల్పాలు మరియు కథన ప్రదర్శనలు భక్తులకు మరియు పర్యాటకులకు ఆకర్షణీయమైన అనుభూతిని అందిస్తాయి, ఆధ్యాత్మిక భక్తిని కళాత్మక మరియు సాంస్కృతిక ప్రశంసలతో మిళితం చేస్తాయి.

మన భారత దేశం లో ఉన్న ప్రముఖ దేవాలయాలు లాంటి కొన్నిటిని ఇక్కడ నిర్మించారు. యమ లోకం, వైకుంఠం, కైలాసం వంటివి ఒకే దెగర చూడవచ్చు ఇక్కడ. అంతేకాకుండా 18 శక్తిపీఠాలు ఒకొక్క అవతారం ఎలావుంటాయో అన్ని చెక్కారు.

భోంగీర్ కోట (Bhongir Fort):

యాదగిరిగుట్ట నుండి 14 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఈ పురాతన కోట ఏకశిలా రాతిపై ఉన్న ఒక ప్రసిద్ధ పర్యాటక ప్రదేశం. ఇది ట్రెక్కింగ్ అవకాశాలను మరియు విశాల దృశ్యాలను అందిస్తుంది. కొండపైన ఉన్న ఈ కోట మొదట చాళుక్య రాజవంశంచే నిర్మించబడింది మరియు తరువాత కాకతీయులు మరియు కుతుబ్ షాహీలచే విస్తరించబడింది. కోట దాని దృఢమైన రక్షణ గోడలు, పురాతన గేట్‌వేలు మరియు శిఖరానికి దారితీసే సంక్లిష్టమైన, మూసివేసే మెట్ల శ్రేణిని కలిగి ఉంటుంది. దాని ఎలివేటెడ్ వాన్టేజ్ పాయింట్ నుండి, సందర్శకులు చుట్టుపక్కల ప్రకృతి దృశ్యం యొక్క విశాల దృశ్యాలను చూడవచ్చు, ఇది చరిత్ర ఔత్సాహికులు మరియు ప్రకృతి ప్రేమికులకు ప్రసిద్ధ ప్రదేశంగా మారింది. కోట యొక్క క్లిష్టమైన వాస్తుశిల్పం, వాచ్‌టవర్లు మరియు ధాన్యాగారాల అవశేషాలతో సహా, దాని చారిత్రక ప్రాముఖ్యతను మరియు దాని నిర్మాణదారుల సైనిక చాతుర్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. భోంగీర్ కోట మధ్యయుగ నాటి కోట పద్ధతులకు నిదర్శనం.

తెలంగాణను 3000 ఏళ్ళు పరిపాలించిన రాజులు అందరు ఈ కోటని పరిపాలించారు. వాళ్ళు నిర్మించిన కట్టడాలు అన్ని కూడా అలాగే ఉన్నాయి. మొత్తం 450 మెట్లు ఉంటాయి. ఇక్కడ ఉన్న ఉక్కు ద్వారం కు చాలా ప్రత్యకత ఉంది. సప్త కోణాలను కూడా ఉంటాయి. ఒకవేళ తూర్పు నుంచి చూస్తే ఈ గుండ్రని కోట తాబేలు ఆకారం ల కనిపిస్తుంది. పడమర నుంచి చూస్తే ఏనుగు పొడుకున్న ఆకారంలో కనిపిస్తుంది. థ్రిల్లింగ్ స్పాట్ నీ చూడాలనుకునే ఈ ప్రదేశానికి రావొచ్చు.

కొలనుపాక జైన దేవాలయం (Kolanupaka Jain Temple):

తెలంగాణలోని యాదగిరిగుట్ట నుండి 20 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న కొలనుపాక జైన దేవాలయం, జైనమతానికి అంకితం చేయబడిన పురాతన మరియు గౌరవప్రదమైన పుణ్యక్షేత్రం. 2,000 సంవత్సరాలకు పైగా పురాతనమైనదిగా భావిస్తున్న ఈ ఆలయం జైన సమాజానికి ముఖ్యమైన చారిత్రక మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది. ఇది దాని సున్నితమైన నిర్మాణ శైలి మరియు దాని నిర్మలమైన అమరికకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయంలో జైనమతంలో అత్యంత గౌరవప్రదమైన 24వ తీర్థంకరుడైన లార్డ్ మహావీరుడు సహా తీర్థంకరుల అద్భుతమైన విగ్రహ శిల్పాలు ఉన్నాయి. ఆలయ సముదాయంలోని క్లిష్టమైన శిల్పాలు మరియు వివరణాత్మక కళాకృతులు పురాతన జైన కళాకారుల కళాత్మక విజయాలను హైలైట్ చేస్తాయి. కొలనుపాక జైనుల పుణ్యక్షేత్రం మాత్రమే కాదు, దక్షిణ భారతదేశంలో జైనమతం యొక్క గొప్ప వారసత్వం మరియు మతపరమైన ఆచారాలను ప్రదర్శించే ముఖ్యమైన సాంస్కృతిక మైలురాయి. ఈ ఆలయానికి ఉపయోగించిన రాతిని మొత్తం రాజస్థాన్ నుంచి తెప్పించారంట.

అంతేకాకుండా 3000 ఏళ్ళ క్రిందటి శివాలయము, పురాతన కాలం నాటి శిల్పాలను ఉంచిన మ్యూజియం లాంటిది కూడా ఉంటుంది.

ఎత్తిపోతల జలపాతాలు (Ethipothala Waterfalls):

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని గుంటూరు జిల్లాలో యాదగిరిగుట్ట నుండి సుమారు 80 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఎత్తిపోతల జలపాతం, దాని సుందరమైన అందం మరియు నిర్మలమైన వాతావరణానికి ప్రసిద్ధి చెందిన అద్భుతమైన సహజ ఆకర్షణ. ఈ జలపాతం సుమారు 21 మీటర్ల ఎత్తు నుండి కిందకు జారుతుంది, దిగువన ఉన్న ఒక దట్టమైన కొలనులోకి దూకుతున్నప్పుడు ఆకర్షణీయమైన దృశ్యాన్ని సృష్టిస్తుంది. చుట్టుపక్కల ప్రాంతం పచ్చటి పచ్చదనం మరియు కఠినమైన భూభాగంతో ఉంటుంది, ఇది సుందరమైన ప్రకృతి దృశ్యానికి జోడించబడింది. తుమ్మల, చంద్రవంక మరియు కుంట అనే మూడు ప్రవాహాల కలయికతో ఈ జలపాతం ఏర్పడింది మరియు ఇది ప్రకృతి ప్రేమికులు మరియు ప్రశాంతంగా తప్పించుకోవడానికి ఇష్టపడే పర్యాటకులకు ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రదేశం. సందర్శకులు ప్రకృతి అందాలను ఆస్వాదించవచ్చు, తీరికగా నడవవచ్చు మరియు సమీపంలోని రాతి నిర్మాణాలను అన్వేషించవచ్చు. ఎత్తిపోతల జలపాతాలు నాగార్జునసాగర్ డ్యామ్ మరియు చుట్టుపక్కల వన్యప్రాణుల అభయారణ్యంకు సమీపంలో ఉండటం వలన పర్యావరణ-పర్యాటక మరియు బహిరంగ కార్యకలాపాలకు ఇది ప్రసిద్ధ ప్రదేశం.

పార్వతి జడల రామలింగేశ్వర స్వామి దేవాలయం (Parvathi Jadala Ramalingeswara Swamy Temple):

తెలంగాణలోని యాదగిరిగుట్ట నుండి సుమారు 15 కిలోమీటర్ల దూరంలోని చెరువుగట్టులో ఉన్న పార్వతి జడల రామలింగేశ్వర స్వామి ఆలయం, శివునికి అంకితం చేయబడిన పురాతన మరియు పూజ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం. ఒక కొండపై ఉన్న ఈ ఆలయం చుట్టూ పచ్చదనం మరియు సుందరమైన దృశ్యాలు ఉన్నాయి. ప్రశాంతమైన వాతావరణం మరియు చారిత్రాత్మక ప్రాముఖ్యతకు ప్రసిద్ధి చెందిన ఈ ఆలయం ఆశీర్వాదం మరియు ఆధ్యాత్మిక సాంత్వన కోరుకునే భక్తులకు ఒక ప్రముఖ యాత్రా స్థలం. ఆలయ వాస్తుశిల్పం సాంప్రదాయ దక్షిణ భారతీయ శైలులను ప్రతిబింబిస్తుంది, ఇందులో క్లిష్టమైన శిల్పాలు మరియు గంభీరమైన ప్రవేశ ద్వారం ఉంటుంది. పరిసర ప్రాంతం ధ్యానం మరియు ప్రతిబింబం కోసం ప్రశాంతమైన వాతావరణాన్ని అందిస్తుంది. పార్వతి జడల రామలింగేశ్వర స్వామి ఆలయం దాని దైవిక వాతావరణం మరియు అది అందించే విశాల దృశ్యాల కోసం జరుపుకుంటారు, ఇది ఆధ్యాత్మిక అన్వేషకులు మరియు ప్రకృతి ఔత్సాహికుల కోసం ఒక ప్రతిష్టాత్మకమైన గమ్యస్థానంగా మారింది.

మూడు లింగాలకు పూజలు చేస్తారు. ఆ లింగాలు కొండల మధ్యలో ఉంటాయి. ఎంత లావు వారైనా రాళ్ళ మధ్యలో నుంచి వెళ్లొచ్చు. అమావాస్య రోజు ఇక్కడికి వచ్చి చెరువులో స్నానం చేసి నిద్రిస్తే సమస్యలు అన్ని పోతాయంట. మెట్ల ద్వారా కొండల పైకి వెళ్లొచ్చు. పైన స్వయంభు శివలింగం ఉంటుంది. పాలతో స్వామి వారికీ అభిషేకం చెయ్యొచ్చు.

శ్రీ వీరభద్ర స్వామి దేవాలయం (Sri Veerabhadra Swamy Temple):

తెలంగాణాలోని బొంతపల్లిలో ఉన్న శ్రీ వీరభద్ర స్వామి ఆలయం, యాదగిరిగుట్ట నుండి 25 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది, ఇది శివుని యొక్క ఉగ్రమైన మరియు గౌరవనీయమైన అవతారమైన వీరభద్రుడికి అంకితం చేయబడిన ఒక ముఖ్యమైన హిందూ పుణ్యక్షేత్రం. ఈ ఆలయం అద్భుతమైన వాస్తుశిల్పం మరియు దాని చారిత్రక మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇది సాంప్రదాయ దక్షిణ భారత ఆలయ రూపకల్పనను కలిగి ఉంది, విస్తృతమైన చెక్కడాలు మరియు ప్రాంతం యొక్క క్లిష్టమైన కళాత్మకతను ప్రతిబింబించే గొప్ప ప్రవేశ ద్వారం. ఈ ఆలయం ప్రశాంతమైన వాతావరణంలో నెలకొని ఉంది, దాని ఆధ్యాత్మిక వాతావరణాన్ని జోడిస్తుంది మరియు భక్తులు మరియు పర్యాటకులకు ఇది ఇష్టమైన గమ్యస్థానంగా మారింది. దాని పండుగలు మరియు మతపరమైన వేడుకల కోసం జరుపుకుంటారు, శ్రీ వీరభద్ర స్వామి దేవాలయం ఆశీర్వాదం పొందేందుకు మరియు దాని వార్షిక వేడుకలను గుర్తుచేసే శక్తివంతమైన ఆచారాలలో పాల్గొనడానికి వచ్చే స్థిరమైన ఆరాధకులను ఆకర్షిస్తుంది. దేవాలయం యొక్క గొప్ప సాంస్కృతిక వారసత్వం మరియు ప్రశాంతమైన పరిసరాలు ఆరాధన మరియు ప్రతిబింబం యొక్క ప్రముఖ ప్రదేశంగా దాని స్థితికి దోహదం చేస్తాయి.

వీరభద్రుడి ముందున్న శివలింగానికి నిత్యం నిత్యం అభిషేకం చేస్తారు. నిమ్మదండాలు, రుద్రాక్షలు, పూలమాలలతో ఉంటాడు. స్వామి కుడి చేతిలో ఖడ్గం, త్రిసూలం మరియు ఎడమ చేతిలో గద, ఢమరుకంతో కనిపిస్తాడు. 9 శ్రీచక్రాలు ఇక్కడ గుడిలో ఉండడం ఇక్కడి ప్రత్యకత.

శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయం, మట్టపల్లి (Sri Laxmi Narasimha Swamy Temple, Mattapalli):

తెలంగాణలోని యాదగిరిగుట్ట నుండి 60 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న మట్టపల్లిలోని శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం, విష్ణువు అవతారమైన నరసింహ భగవానుడికి అంకితం చేయబడిన పూజ్యమైన హిందూ పుణ్యక్షేత్రం. కృష్ణా నది ఒడ్డున నెలకొని ఉన్న ఈ పురాతన ఆలయం పంచ నరసింహ క్షేత్రాలలో ఒకటి, ఇది నరసింహ భక్తులకు ముఖ్యమైన పూజా స్థలాలు. ఈ ఆలయం దాని ప్రశాంతమైన వాతావరణం మరియు ఆధ్యాత్మిక వాతావరణానికి ప్రసిద్ధి చెందింది, దాని సుందరమైన నదీతీర ప్రదేశం ద్వారా మెరుగుపరచబడింది. దేవత, శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి, తన భార్య అయిన లక్ష్మీ దేవితో పాటు ఇక్కడ పూజించబడతాడు మరియు భక్తుల కోరికలను తీర్చడంలో అత్యంత శక్తివంతమైనదిగా నమ్ముతారు. ఈ ఆలయం ఏడాది పొడవునా యాత్రికులను ఆకర్షిస్తుంది, ముఖ్యంగా నరసింహ జయంతి వంటి పండుగల సమయంలో, విస్తృతమైన ఆచారాలు మరియు వేడుకలు నిర్వహించబడతాయి. ప్రశాంతమైన పరిసరాలు మరియు ఈ ప్రదేశం యొక్క పవిత్రత శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి దేవాలయాన్ని దైవిక ఆశీర్వాదాలు మరియు ఆధ్యాత్మిక సాంత్వన కోరుకునే వారికి ప్రతిష్టాత్మకమైన తీర్థయాత్ర ప్రదేశంగా మార్చింది.

కొండమడుగు సాయిబాబా దేవాలయం (Kondamadugu Sai Baba Temple):

తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని భోంగీర్ సమీపంలోని కొండమడుగు గ్రామంలో ఉన్న కొండమడుగు సాయిబాబా ఆలయం, షిర్డీ సాయిబాబాకు అంకితం చేయబడిన ప్రముఖ ఆధ్యాత్మిక క్షేత్రం. 150 అడుగులలో సాయిబాబా ని నిర్మించారు. సాయిబాబా యొక్క ఆకట్టుకునే మరియు ఎత్తైన విగ్రహానికి ప్రసిద్ధి చెందిన ఈ ఆలయం ఆశీర్వాదం మరియు ఆధ్యాత్మిక సాంత్వన కోరుకునే భక్తులకు ఒక ముఖ్యమైన యాత్రా స్థలంగా మారింది. ఈ రకమైన విగ్రహాలలో అతి పెద్దదైన ఈ విగ్రహం శాంతియుత వాతావరణంలో గంభీరంగా ఉంది, ఇది సాయిబాబా యొక్క నిర్మలమైన మరియు కరుణామయ స్వభావాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. ఆలయ పరిసరాలు దాని ప్రశాంత వాతావరణాన్ని మెరుగుపరుస్తాయి, ఇది ధ్యానం మరియు ప్రతిబింబానికి అనువైన ప్రదేశం. ఈ ఆలయంలో సాయిబాబా ప్రేమ, క్షమాపణ మరియు సేవ బోధలచే ప్రేరణ పొందిన మతపరమైన కార్యక్రమాలు మరియు సమాజ కార్యకలాపాలు క్రమం తప్పకుండా జరుగుతాయి. కొండమడుగు సాయిబాబా ఆలయం దాని ఆధ్యాత్మిక వాతావరణం మరియు సాయిబాబా యొక్క ఐక్యత మరియు భక్తి సందేశాన్ని ప్రచారం చేయడంలో దాని పాత్ర కోసం ఎంతో విలువైనది.

స్వర్ణగిరి దేవాలయం (Swarnagiri Temple):

తెలంగాణలోని యాదగిరిగుట్ట సమీపంలో ఉన్న, విష్ణువు యొక్క అవతారమైన వెంకటేశ్వర స్వామికి అంకితం చేయబడిన ఒక ప్రముఖ హిందూ దేవాలయం. అద్భుతమైన బంగారు గోపురానికి ప్రసిద్ధి చెందిన ఈ ఆలయాన్ని తరచుగా “స్వర్ణగిరి” అని పిలుస్తారు, దీనిని “గోల్డెన్ హిల్” అని అనువదిస్తుంది. ఈ ఆలయం ప్రసిద్ధ తిరుమల వేంకటేశ్వర ఆలయాన్ని పోలి ఉండేలా రూపొందించబడింది, భక్తులకు ప్రశాంతమైన మరియు సుందరమైన నేపధ్యంలో ఇలాంటి దివ్యమైన అనుభూతిని అందిస్తుంది. సంక్లిష్టమైన శిల్పాలతో అలంకరించబడిన ఈ సముదాయం చుట్టూ పచ్చని చెట్లతో ఆరాధన మరియు ప్రతిబింబం కోసం ప్రశాంతమైన వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది. ఈ ఆలయం ఏడాది పొడవునా వివిధ ఆచారాలు మరియు పండుగలను నిర్వహిస్తుంది, దీవెనలు మరియు ఆధ్యాత్మిక సాంత్వన కోసం యాత్రికుల స్థిరమైన ప్రవాహాన్ని ఆకర్షిస్తుంది. దీని నిర్మాణ సౌందర్యం మరియు ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత స్వర్ణగిరి ఆలయాన్ని ఈ ప్రాంతంలో గుర్తించదగిన పుణ్యక్షేత్రంగా మార్చింది.

దీనిని యాదాద్రి తిరుమల అంటారు. ప్రపంచంలోనే ఇది రెండొవ జల నారాయణుడు. ముందుగా పాదాల దర్శనం ఉంటుంది. తరువాత 108 మెట్లు ఎక్కి స్వామి వారిని చేరుకోవాలి. మన భారతదేశంలోనే రెండొవ పెద్ద గంటను కూడా ఏర్పరిచారు. రాత్రి పుట చాల బాగుంటుంది. ప్రతి శనివారం, ఆదివారం భక్తుల రద్దీ ఎక్కువుగా ఉంటుంది. స్వామి వారు 16 అడుగులలో దర్శనమిస్తారు.

ఏడుపాయల వన దుర్గా భవానీ ఆలయం (Edupayala Vana Durga Bhavani Temple):

ఏడుపాయల వన దుర్గా భవానీ ఆలయం భారతదేశంలోని తెలంగాణలోని మెదక్ జిల్లాలో యాదగిరిగుట్ట నుండి 70 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న దుర్గాదేవికి అంకితం చేయబడిన ప్రసిద్ధ హిందూ దేవాలయం. మంజీరా నది 7 పాయలుగా విడిపోయి ఇక్కడ కలుస్తుంది. ఏడు నదుల సంగమం వద్ద ఉన్న ఈ ఆలయ స్థానం సుందరమైనది మరియు ఆధ్యాత్మికంగా ముఖ్యమైనది. “ఏడుపాయల” అనే పేరు “ఏడు నదులు” అని అనువదిస్తుంది, ఇది ఆలయం యొక్క ప్రత్యేకమైన భౌగోళిక సెట్టింగ్‌ను ప్రతిబింబిస్తుంది. ఈ ప్రదేశం శివరాత్రి యొక్క శక్తివంతమైన పండుగ కోసం జరుపుకుంటారు, గొప్ప వేడుకలలో పాల్గొనడానికి వచ్చే వేలాది మంది భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. ఆలయ నిర్మలమైన పరిసరాలు మరియు ప్రవహించే నదులు భక్తి వాతావరణాన్ని పెంపొందిస్తాయి, ఇది ఆరాధన మరియు తీర్థయాత్రలకు గౌరవప్రదమైన గమ్యస్థానంగా మారుతుంది. ఈ ఆలయం దాని గొప్ప సాంస్కృతిక వారసత్వం మరియు దాని సందర్శకులకు ఆధ్యాత్మికత యొక్క లోతైన భావానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. వర్షాకాలంలో మొత్తం నీటితో నిండుతుంది.

వాడపల్లిలోని శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం (Sri Lakshmi Narasimha Swamy Temple in Wadapally)

వాడపల్లిలోని శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం విష్ణువు అవతారమైన నరసింహ భగవానుడికి అంకితం చేయబడిన పూజ్యమైన హిందూ పుణ్యక్షేత్రం. యాదగిరిగుట్ట నుండి 70 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఈ ఆలయం కృష్ణ మరియు మూసీ నదుల సంగమం వద్ద ఉంది, దాని ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత మరియు సుందరమైన శోభను జోడిస్తుంది. ఈ ఆలయం ప్రశాంతమైన వాతావరణం మరియు చారిత్రిక ప్రాముఖ్యతకు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఆశీర్వాదాలు మరియు ఆధ్యాత్మిక సాంత్వన కోరుకునే భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. నది ఒడ్డున ఉన్న దాని స్థానం శాంతియుత వాతావరణాన్ని పెంచుతుంది, ఇది మతపరమైన ఆరాధన మరియు ప్రతిబింబం రెండింటికీ ప్రసిద్ధ గమ్యస్థానంగా మారుతుంది. ఆలయం యొక్క వేడుకలు మరియు ఆచారాలు, ప్రత్యేకించి శుభ సందర్భాలలో, భక్తులు పెద్ద సంఖ్యలో గుమిగూడి, ఈ ప్రాంతంలో ఆరాధనా కేంద్రంగా దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతారు.

స్వామి వారి దెగర ఉన్న దీపం స్వామి శ్వాస కు ప్రతీకగా ఊగుతూ ఉంటుందని అందరు నాముతారు. అందుకే అందరు దీపాలయ్యా అని పిలుస్తారు. రెడ్డి రాజులు నిర్మించిన వాటిలో వాడపల్లి ఒకటి.

టూర్ ప్యాకేజీలు మరియు ప్రయాణ ప్రణాళికలు:

వన్-డే ట్రిప్:

హైదరాబాద్ నుండి ఒక సాధారణ ప్రయాణం యాదగిరిగుట్ట ఆలయం, సురేంద్రపురి మరియు భోంగీర్ కోటను సందర్శించి, సాయంత్రం హైదరాబాద్‌కు తిరిగి వస్తుంది.

వారాంతపు ప్యాకేజీ:

మొదటి రోజు యాదగిరిగుట్ట ఆలయం మరియు సమీపంలోని ఆకర్షణలను అన్వేషించండి. యాదగిరిగుట్ట లేదా భోంగిర్‌లో రాత్రిపూట బస చేయండి. రెండవ రోజు, కొలనుపాక జైన దేవాలయాన్ని సందర్శించి, తిరిగి వచ్చే ముందు పరిసర ప్రాంతాలను అన్వేషించండి.

తీర్థయాత్ర పర్యటనలు:

వివిధ ట్రావెల్ ఏజెన్సీలు రవాణా, వసతి, గైడెడ్ ఆలయ సందర్శనలు మరియు ఇతర సేవలతో కూడిన తీర్థయాత్ర ప్యాకేజీలను అందిస్తాయి. ఆ ప్రాంతం గురించి తెలియని వారికి ఇవి సౌకర్యవంతంగా ఉంటాయి.

ఆహారం మరియు డైనింగ్

స్థానిక తినుబండారాలు:

యాదగిరిగుట్టలో దక్షిణ భారత సంప్రదాయ ఆహారాన్ని అందించే అనేక శాఖాహార తినుబండారాలు ఉన్నాయి. ఇడ్లీ, దోసె మరియు థాలీ వంటి సాధారణ భోజనాలు విస్తృతంగా అందుబాటులో ఉన్నాయి.

ఆలయ ప్రసాదం:

ఆలయం ప్రసాదం అందజేస్తుంది, భక్తులు దర్శనం తర్వాత స్వీకరించవచ్చు. అన్నదానం (ఉచిత భోజనం) కూడా నిర్దేశిత సమయాల్లో ఆలయం అందజేస్తుంది.

రెస్టారెంట్లు:

మరింత వైవిధ్యం కోసం, మీరు సమీపంలోని పట్టణాలు లేదా హైదరాబాద్ శివార్లలో సందర్శించవలసి ఉంటుంది. ఎంపికలలో బహుళ వంటకాల రెస్టారెంట్లు, కేఫ్‌లు మరియు ఫాస్ట్ ఫుడ్ జాయింట్‌లు ఉన్నాయి.

సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం ( Best Time to Visit Yadagirigutta):

వాతావరణం:

యాదగిరిగుట్టను సందర్శించడానికి ఉత్తమ సమయం అక్టోబర్ నుండి మార్చి వరకు చల్లని నెలలలో ఉంటుంది. వాతావరణం ఆహ్లాదకరంగా ఉంటుంది, ఇది ఆలయ సందర్శనలకు మరియు సందర్శనా స్థలాలకు అనువైనదిగా ఉంటుంది.

మరిన్ని ఇటువంటి విహారి యాత్రల కోసం తెలుగు రీడర్స్ విహారిను చుడండి.