కాశీ విశ్వనాథ దేవాలయం, భారతదేశంలోని ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని వారణాసిలో ఉన్న ప్రముఖ హిందూ ఆలయం. ఇది శివునికి అంకితమై ఉంది మరియు దీనిని “బంగారు మందిరం” అని కూడా పిలుస్తారు, ఎందుకంటే దీని గోపురం బంగారంతో పూత వేసి ఉంది. ఈ ఆలయం 1780లో రాణి అహల్యాబాయి హోల్కర్ నిర్మించబడింది, ఇది శైవ సంప్రదాయంలో అత్యంత పవిత్రమైన క్షేత్రాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. కాశీ విశ్వనాథుడు ఇక్కడ జ్యోతిర్లింగంగా భక్తులకు దర్శనమిస్తాడు, ఈ లింగానికి అనేక జన్మల పాపాలను తొలగించి మోక్షాన్ని ప్రసాదించగల శక్తి ఉందని నమ్ముతారు.
1. ప్రధాన కాశీ విశ్వనాథ దేవాలయం:
గర్భాలయం: ఇది ఆలయం యొక్క ప్రధాన భాగం, ఇక్కడ పవిత్ర జ్యోతిర్లింగం, శివుడిని విశ్వనాథ్ (విశ్వనాథుడు)గా సూచిస్తుంది. జ్యోతిర్లింగం సుమారు 60 సెం.మీ ఎత్తు మరియు 90 సెం.మీ చుట్టుకొలతతో వెండి బలిపీఠంపై ఏర్పాటు చేయబడింది. నిరాడంబరమైన పరిమాణంలో ఉన్నప్పటికీ, గర్భగుడి ప్రతిరోజూ వేలాది మంది భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది, వారు దర్శనం (వీక్షణ) మరియు ఆశీర్వాదం కోసం వస్తారు.
బంగారు పూత పూసిన గోపురం: ఆలయ నిర్మాణం ప్రత్యేకించి దాని బంగారు పూతతో కూడిన గోపురం కోసం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ నిర్మాణ లక్షణం కాశీ విశ్వనాథ ఆలయానికి వారణాసి స్వర్ణ దేవాలయం అని మారుపేరును ఇస్తుంది. బంగారు శిఖరం ఆలయ వైభవాన్ని పెంచుతుంది, స్వచ్ఛత మరియు దైవిక ప్రకాశాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ ఐకానిక్ స్పైర్ గౌరవం మరియు ప్రశంసల బిందువుగా ఉంది మరియు ఇది ఆలయాన్ని తక్షణమే గుర్తించేలా చేస్తుంది.
2. విశ్వనాథ్ గల్లి (సందు):
- ఆలయ ప్రవేశ మార్గం: విశ్వనాథ్ గల్లి అనేది కాశీ విశ్వనాథ ఆలయ సముదాయానికి నేరుగా దారితీసే సజీవమైన, ఇరుకైన సందు. ఇది తరచుగా ఆలయానికి వెళ్లే భక్తులతో రద్దీగా ఉంటుంది, ఇది ప్రత్యేకమైన తీర్థ వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తుంది.
- దుకాణాలు మరియు అమ్మకందారులు: మార్గంలో లైనింగ్ లో , వివిధ రకాల దుకాణాలు పూజకు అవసరమైన పువ్వులు, అగరబత్తీలు, గంధపు పేస్ట్ వంటి మతపరమైన వస్తువులు, నైవేద్యాలు మరియు ఇతర సాంప్రదాయ వస్తువులను అందిస్తాయి. సందర్శకులు ఇంటికి తీసుకెళ్లడానికి చిన్న విగ్రహాలు, జప పూసలు మరియు వారణాసి ప్రత్యేకతలు వంటి సావనీర్‌లను కొనుగోలుదారులు కొనుక్కుంటారు.
- సాంస్కృతిక అనుభవం: విశ్వనాథ్ గల్లి గుండా నడవడం భక్తులను ధూప సువాసనలతో, ఆలయ గంటల ధ్వనులతో, వారి ఆలయ సందర్శనకు సిద్ధమవుతున్న భక్తుల దృశ్యంతో భక్తులను స్థానిక సంస్కృతిలో ముంచెత్తుతుంది. ఈ సందు ఆధ్యాత్మిక ప్రయాణాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది, భక్తులు పవిత్ర ఆలయ సముదాయానికి చేరుకునేటప్పుడు ఒక నిరీక్షణను సృష్టిస్తుంది.
3. ఆలయ సముదాయంలోని చిన్న ఆలయాలు:
- అన్నపూర్ణ ఆలయం: ఈ ఆలయం అన్నపూర్ణ దేవికి అంకితం చేయబడింది, ఇది పోషణ మరియు సమృద్ధిని కలిగి ఉన్న పార్వతి స్వరూపం. భక్తులు ఆహారం మరియు జీవనోపాధి కోసం ఇక్కడ వేడుకుంటారు. ఇక్కడ అన్నపూర్ణ దేవి గౌరవ ప్రదాతగా గౌరవించబడుతుంది, ఆహారం అంతా దైవానుగ్రహం అని సూచిస్తుంది.
- కాల భైరవ ఆలయం: కాల భైరవుడు వారణాసి యొక్క ఉగ్రమైన సంరక్షక దేవతగా పూజించబడతాడు, నగరాన్ని పర్యవేక్షిస్తాడని మరియు చెడు నుండి కాపాడతాడని నమ్ముతారు. శివుని యొక్క శక్తివంతమైన అవతారమైన కాల భైరవుడు త్రిశూలాన్ని పట్టుకుని చిత్రీకరించబడ్డాడు మరియు వారణాసి యొక్క “కొత్వాల్” (ప్రధాన సంరక్షకుడు)గా పరిగణించబడ్డాడు, భక్తులతో అతని రక్షణ కోసం అతని ఆశీర్వాదాలు కోరుకుంటారు.
- దండపాణి ఆలయం: ఈ మందిరం దండపాణికి అంకితం చేయబడింది, ఇది శివుని క్రమశిక్షణకు ప్రతీక. “దండపాణి” అంటే “కర్ర పట్టుకున్నవాడు” అని అనువదిస్తుంది, ఇది స్వీయ నియంత్రణ మరియు మార్గదర్శకత్వం యొక్క అవసరాన్ని సూచిస్తుంది. ఆధ్యాత్మిక సాధనలో క్రమశిక్షణ యొక్క ప్రాముఖ్యతను ఈ దేవత భక్తులకు గుర్తు చేస్తుంది.
- విష్ణు ఆలయం: శైవ మతం మరియు వైష్ణవ మతాల మధ్య సామరస్యాన్ని హైలైట్ చేస్తూ, ఈ ఆలయం హిందూ సంప్రదాయాల పరస్పర అనుసంధానానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న విష్ణువుకు అంకితం చేయబడింది. ఆరాధకులు తరచుగా విష్ణు మరియు శివాలయాలను సందర్శిస్తారు, పరస్పర గౌరవం మరియు భక్తి స్ఫూర్తితో ఇద్దరు దేవుళ్లను గౌరవిస్తారు.
- వినాయక ఆలయం: వినాయకుడు అని కూడా పిలువబడే గణేశుడు ఇక్కడ అడ్డంకులను తొలగించేవాడు మరియు ప్రారంభ దేవతగా గౌరవించబడ్డాడు. కొత్త కార్యాచరణలు ప్రారంభించే ముందు భక్తులు ఈయన ఆశీర్వాదం కోసం వేడుకుంటారు. ఇక్కడ ఆలయ సముదాయంలో గణేశుడి ఆలయం శివుని భక్తులకు ఈ పవిత్ర స్థలంలో ప్రవేశించడానికి సహాయం చేస్తుంది.
జ్ఞానవాపి (జ్ఞానానికి బావి): కాశీ విష్ణువార్త ఆలయ సముదాయంలో ఉన్న పవిత్రమైన స్థలంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది దైవిక జ్ఞానం మరియు ఆధ్యాత్మిక లోతును సూచిస్తుంది. చారిత్రిక ఆక్రమణల సమయంలో, జ్యోతిర్లింగాన్ని ఈ బావిలో దాచడం జరిగింది, ఇది భక్తుల సంకల్పాన్ని మరియు విశ్వాసాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. దేవాలయం యొక్క సుదూర చరిత్రను ప్రతిబింబించే జ్ఞానవాపి బావి, భగవంతుని స్థలం మరియు దాని భక్తుల మధ్య సహనం మరియు బలమైన బంధాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
చుట్టుపక్కల ఘాట్‌లు :
కాశీ విశ్వనాథ్ ఆలయం గంగా నది వెంబడి ఉన్న పవిత్ర ఘాట్‌లతో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది, ప్రత్యేకించి చాలా మంది యాత్రికులు వారి తీర్థయాత్ర సమయంలో ఆలయం మరియు ఘాట్‌లను సందర్శిస్తారు. మొత్తం 84 ఘాట్ లు ఉన్నాయి, వాటిలో ముఖ్యమైనవి:
దశాశ్వమేధ ఘాట్:
కాశీ విశ్వనాథ ఆలయానికి సమీపంలో ఉన్న దశాశ్వమేధ ఘాట్ వారణాసిలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ ఘాట్‌లలో ఒకటి మరియు బ్రహ్మ దేవుడు పది (దశ) అశ్వమేధ యాగాలు (అశ్వమేధం) చేసిన ప్రదేశంగా నమ్ముతారు. ఈ ఘాట్ ముఖ్యంగా సంధ్యా సమయంలో గంగా ఆరతి వేడుక జరిగేటప్పుడు ఉత్సాహంగా ఉంటుంది, కాంతి మరియు గంగా నది దేవత పట్ల భక్తితో కూడిన ఆచారం కోసం పెద్ద సంఖ్యలో జనాలను ఆకర్షిస్తుంది.
మణికర్ణిక ఘాట్:
దుండి గణపతి ఆలయం పక్కన విధి నుంచి నేరుగా వెళ్లి కుడి వైపుకు తిరిగితే గేట్ నెంబర్ 4 వస్తుంది. ఇక్కడ నుంచి కుడి వైపుకు కొంచం వెళితే మణికర్ణిక ఘాట్ ద్వారం కనిపిస్తుంది. మళ్ళి ఇక్కడి నుంచి 1 కిలో మీటర్ వరకు నడిస్తే మణికర్ణిక ఘాట్ కనిపిస్తుంది. ఈ ఘాట్ దెగర శవ దహనానికి కావాల్సిన కట్టెలు కనిపిస్తాయి.
హిందూమతంలో దహన సంస్కారాలకు అత్యంత పవిత్రమైన ఘాట్‌లలో ఒకటిగా పేరుగాంచిన మణికర్ణిక ఘాట్ ఇక్కడ దహనం చేసిన వారికి విముక్తి (మోక్షం) అందిస్తుందని నమ్ముతారు. ఈ ఘాట్ శివునితో ముడిపడి ఉంది, పురాణాల ప్రకారం, ఇక్కడకు వచ్చిన ఆత్మలకు పునర్జన్మ చక్రం నుండి విముక్తిని ప్రసాదించాడు. కాశిలో 84 ఘాట్ లలో ప్రధాన ఘాట్ ఇది. ఈ ఘాట్ లో నిత్యం శవ దహనం జరుగుతుంది. మణికర్ణిక ఘాట్ ని స్వయంగా మహాశివుడే పర్యవేక్షిస్తాడంట.
ఈ ఘాట్ దెగర ఎడమ వైపుకు వెళితే చక్ర పుష్కరిణి మరియు రత్నేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయాలు ఉంటాయి.
చక్ర పుష్కరిణి : అది మణికర్ణికా అని కూడా అంటారు. గంగ దేవి భూమి మీదకి రాకముందు నుంచే కాశీ లో చక్ర పుష్కరిణి ఉన్నదంట. ఈ పుష్కరిణి ని విష్ణుమూర్తి తన సుదర్శన చక్రం తో తవ్వరంట. అందుకే దీన్ని చక్ర పుష్కరిణి అని పిలుస్తారు. ఈ ప్రదేశంలో విష్ణుమూర్తి 1000 సంవత్సరాలు తపస్సు చేశారంట. ఆ తపస్సు కు మెచ్చి శివుడు ఏమి కావాలో అడుగగా , శివుడ్ని తన తోనే ఇక్కడే ఉండమని కోరెడంట. ఆ సమయంలో శివుని యొక్క మణి కుండలం ఈ ప్రదేశం లో నే పడింది. అందువలనే ఈ ప్రదేశాన్ని మణికర్ణిక అంటారు. సంవత్సరంలో 5,6 నెలలు మాత్రమే పుష్కరిణి లో నీళ్లు ఉంటాయంట.
రత్నేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయం : చక్ర పుష్కరిణి ఎదురుగా ఉంటుంది రత్నేశ్వర్ మహాదేవ్ ఆలయం. గంగ నదిలో కుంగి పోయి ఉంటుంది ఈ ఆలయం. ఎండాకాలం మాత్రమే చూడగలుగుతారు, లేదంటే మునిగి ఉంటుంది. ప్రతి రోజు మధ్యాహ్నం 12:00 గంటలకు దేవతలందరు సుష్మ శరీరంతో స్నానం చేయడానికి వస్తారని చెబుతారు. ఈ కారణం చేత భక్తులందరు మధ్యాహ్నం 12:00 గంటలకు స్నానం చేస్తారు.
అస్సీ ఘాట్:
ఇది అస్సి నది గంగ నది లో కలిసే చోటు. దక్షిణాన కొంచెం దూరంలో ఉండగా, వారణాసిని సందర్శించే యాత్రికుల కోసం అస్సి ఘాట్ మరొక ప్రసిద్ధ ప్రదేశం. ఇది ప్రశాంతమైన వాతావరణానికి ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇక్కడ భక్తులు ధ్యానం చేయడానికి, తెల్లవారుజామున కర్మలు చేయడానికి మరియు శుద్ధి కోసం గంగలో స్నానానికి వస్తారు. అస్సీ ఘాట్ ప్రశాంతమైన, ప్రతిబింబించే అనుభవాన్ని అందిస్తుంది మరియు వారణాసి యొక్క శక్తి మధ్య ప్రశాంతతను కోరుకునే వారికి అనువైనది.
హరిచంద్ర ఘాట్:
హరిచంద్ర ఘాట్, వారణాసి లోని ప్రసిద్ధ ఘాట్‌లలో ఒకటి, గంగానదీ తీరంలో ఉన్నది. ఇది ముఖ్యంగా శ్మశాన స్థలంగా ప్రసిద్ధి చెందింది, ఎందుకంటే ఇక్కడ మృతదేహాలను దహనం చేయడం జరుగుతుంది. ఈ ఘాట్ పేరు కింగ్ హరిచంద్రపై ఆధారపడి ఉంది, ఆయన ధర్మం మరియు నిజాయితీకి ప్రతీకగా నిలుస్తారు. కాశీ హరిచంద్ర ఘాట్‌కు భక్తులు మరియు పర్యాటకులు అధిక సంఖ్యలో సందర్శిస్తారు, ఎందుకంటే ఇది ఆధ్యాత్మికత మరియు శాంతి కోసం ప్రత్యేకమైన ప్రదేశంగా భావించబడుతుంది. ఈ ఘాట్ వద్ద జరిగే పూజలు మరియు దహన కార్యక్రమాలు, భక్తులకు మరియు వారి కుటుంబాలకు శాంతిని మరియు విముక్తిని అందిస్తాయని నమ్ముతారు.
కాశీ విశ్వనాథ్ ఆలయం చుట్టు ప్రక్కల చూడవల్సిన ఆలయాలు :
మృత్యుంజయ మహాదేవ ఆలయం:
దూరం: ప్రధాన ఆలయ నుండి సుమారు 15 నిమిషాల నడక.
ఆలయం లో లోపలి వెళ్ళగానే ఎడమ వైపు మృతుంజయ మహాదేవ్ లింగం ఉంటుంది. ఈ లింగాన్ని దర్శించుకుంటే అకాల మృత్యువు నుంచి రక్షించబడతామని చెబుతారు. ఇంకా లోపలి వెళితే ధన్వాన్తరి కూపం (బావి) ఉంటుంది. సకల పుణ్య నదులోని నీరు ఈ బావి లో ఉరతాయంట. ఆయుర్వేద పోషకాలు నిండిన ఈ నీటిని తాగితే రోగాలు నయమవుతాయని భక్తుల నమ్మకం.
వారాహి మాత ఆలయం :
నంది సర్కిల్ దెగ్గర నుంచి కొంచం దూరం రిక్ష లో వెళ్ళాలి. రిక్షా దిగాక సగం కిలో మీటరు దూరం వరకు నడవాల్సివస్తుంది. ఇక్కడ గంగానది పై ఉన్న మన్మందిర్ ఘాట్ కనిపిస్తుంది. అక్కడి నుంచి ఎడమ వైపుకు కొంచం దూరం వెళితే వారాహి మాత ఆలయం కనిపిస్తుంది. ఈ ఆలయం ఉదయం 7:30 నుంచి 9:30 వరకు కేవలం రెండు గంటలు మాత్రమే తెరిచి ఉంటుంది. వారాహి మాత దుర్గ మాత యొక్క సైన్యాధక్షురాలు, ఈమె వారణాసి గ్రామ దేవత చీకటి పడగానే రాత్రంతా గ్రామ సంచారం చేసి విశ్రమిస్తుంది . వారాహి అమ్మవారు ఉగ్రరూపిణి దృష్ట శక్తులను అణచడానికి వీలుగా అమ్మవారు ఉగ్రరూపం తో రూపొందించబడింది.
అమ్మవారిని మనం నేరుగా దర్శించుకోలేము. వారాహి మాత ఆలయం భూగ్రహం లో ఉంటుంది. మాత ని పైనుంచే దర్శించుకోవడానికి రెండు కన్నాలు ఉంటాయి. మొదటి కన్నం లో నుంచి చూస్తే అమ్మవారి ముఖం కనిపిస్తుంది. మరో కన్నం నుంచి చూసినట్లయితే పాదాలు కనిపిస్తాయి.
విశాలాక్షి దేవి ఆలయం:
దూరం: సుమారు 10–15 నిమిషాల నడక.
వారాహి మాత ఆలయం దెగర నుంచి చాల దూరం విధుల్లో నడవాలి. ఆలయం సమీపిస్తున్న కొద్దీ మార్గాల (డైరెక్షన్స్) గుర్తులు కనిపిస్తాయి. వాటిని అనుసరిస్తూ వెళితే ఆలయం కనిపిస్తుంది. ఈ ఆలయం అష్టాదశ శక్తీ పీఠాలలో ఒక్కటి. ఈ ప్రదేశం లో అమ్మవారి చెవి పోగు పడిందని అంటారు. ఈ ఆలయం లో అమ్మవారికి రెండు రూపాలుంటాయి. ముందుగా అర్చనముర్తి రూపం దర్శించుకున్నాక, వెనకాలే మరొక స్వయంభు మూర్తి రూపం అమ్మవారు దర్శనమిస్తారు.
దుర్గా ఆలయం (దుర్గా కుంద్ మందిర్):
దూరం: సుమారు 2 km కిలోమీటర్లు, 20–25 నిమిషాల నడక (10 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).).
18వ శతాబ్దంలో బెంగాల్ రాణి భబాని నిర్మించిన ఈ ఆలయం దేవి దుర్గాకు అంకితమైంది మరియు “మంకీ టెంపుల్” అని పిలవబడుతుంది. ఈ ఆలయం ఈ చెరువుతో కూడి ఉన్న పెద్ద ఎరుపు రంగు గోడలతో ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది దేవి దుర్గా యొక్క శక్తిని సూచిస్తుంది. నవరాత్రి మరియు ఇతర పండుగల సమయంలో, భక్తులు భారీ సంఖ్యలో ఇక్కడ చేరుకుని తమ కోరికలను తీర్చాలని ప్రార్థిస్తారు. ఈ ఆలయం కాశీ నగరాన్ని అన్ని రకాల సమస్యల నుండి రక్షించడానికి దుర్గామాత ఉందని నమ్మకం ఉంది.
భారత మాత ఆలయం:
దూరం: సుమారు 3 km కిలోమీటర్లు (10-15 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
భారత మాత ఆలయం, దేశ స్వాతంత్య్ర సాధన కోసం పోరాడిన వీరులకు అంకితమైనది. ఇది దేశభక్తి, సమర్పణ మరియు భారతదేశం కోసం చేసిన కృషికి ఒక ప్రతీకగా నిలుస్తుంది. ఆలయాన్ని సందర్శించినప్పుడు, దేశం కోసం చేసిన పోరాటాన్ని గుర్తు చేసుకుంటారు మరియు ఇది భారత జాతీయతను మరింత బలపరుస్తుంది.
సారనాధ ఆలయం :
దూరం: సుమారు 10 km కిలోమీటర్లు (25-30 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
సారనాధ బౌద్ధ మతానికి అత్యంత పవిత్రమైన ప్రదేశాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. గౌతమ బుద్ధుడు ఇక్కడ తన మొదటి ప్రవచనాన్ని ఇచ్చి “చతురార్య సత్య” (నిర్వాణం యొక్క నాలుగు సత్యాలు) వివరణ ఇచ్చాడు. బౌద్ధ మత స్థపకుడైన బుద్ధుని పాదమార్గంలో ముందడుగు వేసిన ఈ ప్రదేశం, ప్రపంచ వ్యాప్తంగా భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక ప్రేరణను ఇస్తుంది.
రామ్ నగర్ ఫోర్ట్:
దూరం: సుమారు 5 km కిలోమీటర్లు (15-20 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
రామ్ నగర్ ఫోర్ట్, వరణాసి నగరానికి సమీపంలో ఉన్న చారిత్రక కోట, కాశీ రాజుల నివాసస్థలంగా ఉండేది. ఈ కోటలో రాజుల ఆసనాలు, ప్రాచీన సమయ కళల రేఖాచిత్రాలు మరియు కాలజ్ఞానం పరమావలోకనాలు ఉన్నాయి. ఈ కోట, గత కాలంలో కాషీ రాజుల సంస్కృతి, కళలు, వైభవాన్ని చూపిస్తూ, తత్వజ్ఞానాన్ని అందిస్తుంది.
బనారస్ యూనివర్సిటీ – బిర్లా టెంపుల్:
దూరం: సుమారు1 km కిలోమీటర్లు ( 5 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
బనారస్ యూనివర్సిటీ, భారతదేశం యొక్క ప్రముఖ విద్యా సంస్థల్లో ఒకటి. ఇందులో ఉన్న బిర్లా టెంపుల్, వైజ్ఞానిక మరియు ఆధ్యాత్మిక వైభవాన్ని కలిగివున్న ప్రదేశం. ఇది శివుడుకు అంకితం చేయబడింది మరియు భారతదేశంలో అత్యంత సందర్శించే పర్యాటక ఆకర్షణలలో ఒకటిగా నిలుస్తుంది.
సంకట మోచన్ హనుమాన్ టెంపుల్:
దూరం: సుమారు 3 km కిలోమీటర్లు (10-15 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
సంకట మోచన్ హనుమాన్ టెంపుల్, తులసీ దాస్ స్వీయంగా నిర్మించగా, హనుమానునికి అంకితమై ఉన్న ఒక పవిత్ర స్థలం. ఈ ఆలయం భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక శక్తిని ఇచ్చే చోటుగా ప్రసిద్ధి చెందింది. హనుమాన్ జయం అనే మంత్రాన్ని పఠిస్తూ, భక్తులు కష్టాల నుండి విముక్తి పొందడాన్ని ఆశిస్తారు.
గవ్వలమ్మ గుడి:
దూరం: సుమారు 6 km కిలోమీటర్లు ( 15-20 నిమిషాల నడక).
గవ్వలమ్మ గుడి, కాశీ యాత్రలో భక్తులు చివరగా దర్శించుకునే పవిత్ర స్థలంగా ఉంది. ఇది విష్ణువుకు అంకితమైనది మరియు ఈ గుడి సందర్శన ద్వారా భక్తులు వారి పాపాలను తొలగించుకుని, శుద్ధి పొందినట్లు నమ్మకం. గవ్వలమ్మ గుడి, కాశీ యాత్రలో చివరి భాగం గా అత్యంత మాన్యమైనది.
తులసీ మానస్ మందిర్:
దూరం: సుమారు 2–3 కిలోమీటర్లు (10–15 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
తులసీ మానస్ మందిర్, తులసీ దాస్ రామచరితమనస్ రచించిన ప్రదేశంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయంలో రామాయణంలోని ప్రముఖ పద్యాలు గోడలపై లిఖితమై ఉన్నాయి, ఇది రామ భక్తులకు ఒక పవిత్ర స్థలం. భక్తులు ఇక్కడ రాముడి మహిమను ఆస్వాదిస్తూ, తులసీ దాస్ రచించిన కవితలను పఠిస్తారు.
బాబా కినారామ్ ఆశ్రమం:
దూరం: సుమారు 4 km కిలోమీటర్లు ( 10-15 నిమిషాల రిక్షా/కారులో).
బాబా కినారామ్ ఆశ్రమం, ఆగోరీ సన్యాసుల ఆశ్రమంగా ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది వారి ఆధ్యాత్మిక సాధన మరియు తత్వవేత్తలైన జీవిత విధానాలను ప్రతిబింబిస్తుంది. ఈ ఆశ్రమంలో, భక్తులు శాంతి, ధ్యానం, మరియు సమాధి కోసం వచ్చి, ఆధ్యాత్మిక దృఢత్వాన్ని పొందుతారు.
బనారస్ సారీ షాపింగ్:
దూరం: సుమారు 1–2 కిలోమీటర్లు (5–10 నిమిషాల నడక).
బనారస్ సారీ షాపింగ్, ప్రత్యేకమైన షాపింగ్ అనుభవం అందిస్తుంది, అక్కడ భక్తులు మరియు సందర్శకులు ప్రాచీన శిల్ప కళతో రూపొందించిన ప్రత్యేకమైన బనారస్ సారీలను కొనుగోలు చేస్తారు. ఇవి ప్రాచీన టెంపుల్ పూజలకు అనుగుణంగా ఉండి, పసిడి, వెండి లెస్లతో సురరూపంగా తయారవుతాయి.
మరిన్ని ఇటువంటి ఆలయాల మ్యాప్ ల కోసం తెలుగు రీడర్స్ భక్తి లేదా విహారి ను చూడండి.
