ఈ రోజుల్లో భూమి కొనుగోలు చేయడం, అమ్మడం కేవలం నమ్మకం మీద కాకుండా, సరైన డాక్యుమెంట్ల పరిశీలన మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. గతంలో భూమి వివరాలు తెలుసుకోవడం అంటే రిజిస్ట్రేషన్ కార్యాలయాల చుట్టూ తిరగడం అనేవారు. కానీ ఇప్పుడు, డిజిటల్ ఇండియా ప్రయోజనంగా రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాలు భూమి పత్రాల సమాచారం కోసం ప్రత్యేకమైన ఆన్లైన్ పోర్టల్స్ అందుబాటులోకి తీసుకువచ్చాయి. ఈ గైడ్‌లో మీరు భూమి పత్రాలు ఎలా చెక్ చేయాలో, ఏయే డాక్యుమెంట్లు అవసరమవుతాయో తెలుసుకోండి.
ముఖ్యమైన పోర్టల్స్:
- తెలంగాణ: భూభారతి పోర్టల్ (Bhoobharati)
- ఆంధ్రప్రదేశ్: మీభూమి పోర్టల్ (Meebhoomi)
ఆన్‌లైన్‌లో భూమి పత్రాలు చెక్ చేయడం ఎలా? – స్టెప్ బై స్టెప్
1. అధికారిక వెబ్‌సైట్‌ను ఓపెన్ చేయండి
మీ రాష్ట్రానికి అనుగుణంగా Telangana లేదా Andhra Pradesh పోర్టల్‌ను ఓపెన్ చేయండి.
2. “Land Details” / “భూ వివరాలు” ఆప్షన్ ఎంచుకోండి
పోర్టల్ హోమ్ పేజీలో కనిపించే సంబంధిత ఎంపికపై క్లిక్ చేయండి.
3. అవసరమైన వివరాలు నమోదు చేయండి
- సర్వే నంబర్ లేదా
- పట్టాదారు పాస్ బుక్ నెంబర్
- జిల్లా, మండలం, గ్రామం వంటి వివరాలు
4. మీ భూమి వివరాలు చూడండి
మీరు అందించిన సమాచారం ఆధారంగా ఈ క్రింది వివరాలు కనిపిస్తాయి:
- భూమి యజమాని పేరు
- భూమి పరిమాణం
- పట్టా పుస్తకం నెంబర్
- భూమిపై ఎటువంటి ఆర్థిక భారం ఉందా లేదా అన్న సమాచారం (Encumbrance Certificate)
5. డాక్యుమెంట్ డౌన్‌లోడ్ లేదా ప్రింట్ చేసుకోండి
భవిష్యత్తు అవసరాలకు భూమి వివరాల కాపీని సేవ్ చేసుకోవచ్చు.
6. ఏవైనా తప్పులు ఉంటే?
ఆన్లైన్ ద్వారానే సవరణకు అప్లై చేయవచ్చు. కొంత రుసుము ఉండవచ్చు (ఉదా: రూ.1000/-).
భూమి పత్రాల తనిఖీకి అవసరమైన ముఖ్యమైన డాక్యుమెంట్లు:
- మదర్ డీడ్ – గత యజమానుల వివరాలు ఉన్న డాక్యుమెంట్
- పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ – విక్రేత భూమి యజమాని కాకపోతే
- విక్రయ ఒప్పందం (Sale Agreement) – లీగల్ రిజిస్ట్రేషన్ అవసరం
- ఎన్కంబ్రెన్స్ సర్టిఫికేట్ (EC) – భూమిపై ఎటువంటి లోన్ లేదా లీగల్ ఇష్యూలు లేవని నిర్ధారించేది
- ఖాతా సర్టిఫికేట్ – భవనం నిర్మాణం కోసం అవసరం అవుతుంది
జాగ్రత్తలు & సూచనలు:
- భూమి కొనుగోలు ముందు పై పత్రాలన్నీ పూర్తి స్థాయిలో పరిశీలించండి
- ప్రభుత్వ అధికారిక పోర్టల్స్ ద్వారానే సమాచారం చెక్ చేయండి – మోసపూరిత వెబ్‌సైట్లను నివారించండి
- ఎలాంటి అనుమానాలు వచ్చినా నేరుగా రెవెన్యూ శాఖ అధికారులను సంప్రదించండి
- భవిష్యత్తులో సమస్యలు రాకుండా ముందుగానే మ్యూటేషన్ చేయించుకోవడం మంచిది
భూమి కొనుగోలు అనేది జీవితంలో ఓ కీలక నిర్ణయం. కనుక ప్రతి చిన్న అంశాన్ని జాగ్రత్తగా చూసుకోవడం అవసరం. ఈ ఆన్లైన్ సేవలతో మీకు అవసరమైన భూమి వివరాలను ఇంటి నుండే సులభంగా చెక్ చేసుకునే అవకాశం ఉంది. భవిష్యత్తులో లీగల్ ఇబ్బందులు, మోసాలు దూరంగా ఉండాలంటే – డాక్యుమెంట్ల తనిఖీ చేసుకోవడం మొదటి స్టెప్!
భూమి పత్రాలు చెక్ చేయడంలో సహాయపడే ఇంకొన్ని ముఖ్యమైన విహాయలు:
ఇవి చాలామందికి తెలియకపోవచ్చు కానీ నిజానికి చాలా ఉపయోగపడతాయి:
1. మ్యూటేషన్ రిజిస్ట్రేషన్ అంటే ఏమిటి?
మ్యూటేషన్ అంటే భూమి యజమాన్యాన్ని కొత్త యజమానికి మార్చడం. కొనుగోలు తరువాత భూమి మీద మీ హక్కు అధికారికంగా నమోదు చేయాలంటే ఇది తప్పనిసరి. ఇది మండల రెవెన్యూ కార్యాలయంలో లేదా ఆన్‌లైన్‌లో అప్లై చేయవచ్చు.
2. Dharani Portal – Telangana Exclusive
తెలంగాణలో భూమి వివరాలకు Dharani Portal (https://dharani.telangana.gov.in) కూడా చాలా ముఖ్యమైనది. ఇందులో మీరు:
- భూమి వివరాలు చూడవచ్చు
- రిజిస్ట్రేషన్ అపాయింట్‌మెంట్ బుక్ చేయవచ్చు
- EC అప్లై చేయవచ్చు
- మ్యూటేషన్ చేయించవచ్చు
3. Encumbrance Certificate (EC) ఎలా పొందాలి?
EC అనేది అత్యంత కీలకమైన పత్రం. ఇది మీ భూమిపై గత 13 సంవత్సరాల్లో ఎటువంటి హక్కులు, లోన్లు లేదా లీగల్ ఇష్యూలు ఉన్నాయా అనే సమాచారం ఇస్తుంది. ఇది ఇప్పుడు IGRS పోర్టల్ (https://registration.telangana.gov.in/) లోనూ దొరుకుతుంది.
4. ROR 1B & Adangal Documents
ROR-1B (Record of Rights) మరియు Adangal డాక్యుమెంట్లు భూమి యొక్క యాజమాన్యం, సాగు స్థితి, వాడుక లాంటి వివరాలను సూచిస్తాయి. వీటిని కూడా Meebhoomi లేదా Dharani వంటి పోర్టల్స్ లో పొందవచ్చు.
5. భూమి విక్రయం ముందు హయ్యర్ లెవల్ చెకింగ్
మీరు కొనబోయే భూమి గిరిజన భూమి (Assigned Land), Ceiling Land లేదా Inam Land కాదని చూసుకోవాలి – వీటిపై కొనుగోలు, విక్రయం ప్రభుత్వ నియమాల కింద నిషేధం ఉంటుంది.
6. Survey Map చెక్ చేయండి (FMB Sketch / Cadastral Map)
భూమి గిరిడ్దల్ స్పష్టత కోసం FMB Sketch (Field Measurement Book) లేదా Cadastral Map చూసుకోవాలి. ఇది MRO లేదా Survey Dept వద్ద లభిస్తుంది లేదా కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఆన్‌లైన్‌లోను దొరుకుతుంది.
7. Litigation Check – కోర్ట్ కేసులున్నాయా?
కొన్ని భూములు కోర్టులో విచారణలో ఉండొచ్చు. IGRS portal లేదా ప్రభుత్వ ల్యాండ్ డిస్ప్యూట్ లిస్టు ద్వారా ఈ వివరాలు తెలుసుకోవచ్చు.
8. Market Value చెక్ చేయండి
భూమి ధరకు గరిష్ఠంగా మించకుండా రిజిస్ట్రేషన్ చేసుకోవాలంటే Market Value Certificate చూడాలి. ఇది కూడా IGRS సైట్ లోనూ లభిస్తుంది.
మరిన్ని ఇటువంటి వాటి కోసం తెలుగు రీడర్స్ టెక్నాలజీ ను చూడండి.
