బృహతి మొక్క గురించి తెలుసుకోవడం ఆసక్తికరమైన విషయం. సైన్సు పేరు సోలనం ఇండికమ్ (Solanum indicum) అయిన ఈ మొక్కను ప్రధానంగా ఆయుర్వేదం, యునాని మరియు సిద్ద వైద్యంలో విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు. బృహతి మొక్క రాత్రుళ్ళకుగ్రూప్‌కి చెందినది. భారతదేశంలో సహజంగా పెరుగుతుంది. ఈ మొక్కకు సాధారణంగా “నల్లకంటె” అని కూడా అంటారు.
బృహతి మొక్క గురించి తెలుసుకోవడం ఆసక్తికరమైన విషయం. సైన్సు పేరు సోలనం ఇండికమ్ (Solanum indicum) అయిన ఈ మొక్కను ప్రధానంగా ఆయుర్వేదం, యునాని మరియు సిద్ద వైద్యంలో విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు. బృహతి మొక్క రాత్రుళ్ళకుగ్రూప్‌కి చెందినది. భారతదేశంలో సహజంగా పెరుగుతుంది. ఈ మొక్కకు సాధారణంగా “నల్లకంటె” అని కూడా అంటారు.
బృహతి మొక్క యొక్క లక్షణాలు
- వృక్ష పరిమాణం: చిన్నపాటి గడ్డ మొక్కగా ఉంటుంది. దీనిలో కొమ్మలు, ఆకులు మరియు పువ్వులు ఉంటాయి.
- కాండం: ముళ్ళతో నిండిన కాండం ఉంటుంది, కాబట్టి ఇది కాస్త దూరంగా చూడటానికి ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది.
- ఆకులు: ఆకులు ముదురు ఆకుపచ్చ రంగులో ఉంటాయి మరియు వీటిపై చిన్న చిన్న ముళ్ళు ఉంటాయి.
- పువ్వులు: పువ్వులు నీలిరంగులో ఉండి, చిన్నపాటి ఆకర్షణీయమైనవి.
- పండ్లు: పండు మొదట పచ్చగా ఉంటూ, క్రమంగా ముదురు ఎరుపు రంగు వచ్చి పూర్తిగా పండుతుంది.
ఔషధ గుణాలు
- శ్వాస సంబంధ వ్యాధులు: బృహతి యొక్క వేరు, ఆకులు మరియు పండ్లను కషాయ రూపంలో వాడటం ద్వారా శ్వాసకోశ సమస్యలు తగ్గుతాయి. ఇది ప్రధానంగా దగ్గు, శ్వాసకోశ ఇన్ఫెక్షన్లు, మరియు ఆస్తమా సమస్యలపై ప్రభావవంతంగా పనిచేస్తుంది.
- జీర్ణవ్యవస్థకు మంచిది: ఈ మొక్కలో ఉండే సన్నిలకాలు జీర్ణవ్యవస్థ పనితీరును మెరుగుపరుస్తాయి. విరేచనాలు, అజీర్తి సమస్యలను తగ్గించడంలో ఇది సహాయపడుతుంది.
- వేదన నివారణ: ఈ మొక్కలోని సహజ యాంటీఆక్సిడెంట్లు, యాంటీ ఇన్ఫ్లమేటరీ గుణాలు శరీరంలో వేదనను తగ్గించడంలో ఉపయోగపడతాయి.
- కిడ్నీ ఆరోగ్యం: కిడ్నీ సంబంధిత సమస్యలకు కూడా బృహతి వాడడం ఒక శ్రేష్టమైన మార్గం. దీనిని శరీరంలోని మలినాలను దూరం చేసేందుకు సహాయపడే ఔషధంగా చూస్తారు.
- బలపరచడం: బృహతి శరీర బలం మరియు ప్రతిరక్షణ శక్తిని పెంపొందించడంలో సహాయపడుతుంది. దీనిని ఆయుర్వేదంలో రసాయన చికిత్సలో వాడుతారు.
- జ్వరాలు: బృహతి లోని కొన్ని రసాయనాలు యాంటీ-పైరెటిక్ లక్షణాలు కలిగి ఉండటంతో, జ్వరాన్ని తగ్గించడానికి సహాయపడతాయి.
- శరీర శుద్ధి: ఈ మొక్క వాడకం మూలంగా రక్తం శుభ్రం అవుతుంది. ఇది శరీరంలోని టాక్సిన్స్ తొలగించడంలో సహాయపడుతుంది.
- మలబద్ధకం: దీని వాడకం జీర్ణక్రియకు సహాయపడుతుంది మరియు మలబద్ధకాన్ని తగ్గిస్తుంది.
వాడక విధానం
బృహతి ఆకులను, వేరును మరియు పండ్లను పౌడర్ రూపంలో లేదా కషాయం రూపంలో వాడవచ్చు. ఆయుర్వేద వైద్యులు సలహా ఇచ్చిన పద్ధతిలో మాత్రమే ఉపయోగించడం మంచిది.
- కషాయం: బృహతి ఆకులు మరియు వేర్లు ఉడకబెట్టిన కషాయంలా త్రాగడం వల్ల జలుబు, తుమ్ము వంటి సమస్యలు తగ్గుతాయి.
- చూర్ణం: ఈ మొక్క నుండి తయారు చేసిన చూర్ణం వాడడం ద్వారా జీర్ణ సమస్యలు తగ్గుతాయి.
శ్రద్ధించవలసిన విషయాలు
- బృహతి ఔషధం అవునని మాత్రమే మనం వాడకూడదు. దాని శక్తి మరియు ప్రబావం కొన్ని సందర్భాల్లో శరీరంపై దుష్ప్రభావాలు చూపవచ్చు. గర్భిణీలు మరియు పిల్లలు డాక్టర్ సలహా తీసుకొని మాత్రమే వాడాలి.
బృహతి మొక్క అందించే ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు ఎన్నో ఉన్నాయి. ఇది సహజమైన ఔషధ మొక్క కావడం వల్ల దీన్ని సరైన పద్ధతిలో ఉపయోగించడం ద్వారా అనేక ఆరోగ్య సమస్యల నుంచి ఉపశమనం పొందవచ్చు.
ఇలాంటి మరిన్ని వాటి కోసంతెలుగు రీడర్స్ వ్యవసాయంను సంప్రదించండి.
