సేంద్రియ వ్యవసాయం అంటే రసాయనిక ఎరువులు, పురుగుమందులు, మరియు ఇతర కృత్రిమ ఉత్పత్తులను ఉపయోగించకుండా, సహజమైన పద్ధతుల్లో పంటలు పండించడం. ఈ విధానం ప్రకృతి సహజ వనరుల సహకారంతో పంటలను పండిస్తుంది. ప్రధానంగా పచ్చి ఎరువులు, జైవ ఎరువులు, కాంపోస్టు, మరియు సేంద్రియ పద్ధతుల్లో తినుబండారాలు, కీటకాల నియంత్రణ వంటివి ఉపయోగిస్తారు.
సేంద్రియ వ్యవసాయం ఎలా చేయాలి
వ్యవసాయ శాఖ ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం ప్రకారం, సేంద్రియ వ్యవసాయంలో మిశ్రమ పంటలు, బహు పంటలు మరియు అంతర పంటలు తప్పని సరిగా సాగు చేయాలి. వివిధ పంట మొక్కలు భూమిలోని వేర్వేరు లోతుల నుండి వాటికి కావలెను పోషక పదార్ధాలను గ్రహిస్తాయి. కొన్ని పంటలు కలిపి మిశ్రమ పంటలుగా సాగు చేస్తే పంటలు బాగా పండుతాయి.
- మట్టిని తయారు చేయడం: రసాయనాల కంటే, సేంద్రియ ఎరువులు, పచ్చి ఎరువులు, మరియు పశువుల ఎరువులు వాడడం వల్ల మట్టికి పోషకాలు అందుతాయి.
- సేంద్రీయ విత్తనాలు: మంచి నాణ్యత కలిగిన సేంద్రియ విత్తనాలను ఎంచుకోవడం ద్వారా మంచి పంట దిగుబడి పొందవచ్చు.
- జైవ ఎరువులు: మట్టిలో జీవక్రియలను మెరుగుపరిచే కాంపోస్టు, వర్మికంపోస్టు (ఎర్రతెగలు తయారు చేసిన ఎరువు) వంటి ఎరువులను వాడాలి.
- పురుగుల నియంత్రణ: రసాయన పురుగుమందులకు బదులుగా సహజ కీటకాల నియంత్రణ పద్ధతులు ఉపయోగించాలి. ఉదాహరణకు, నీమ్ ఆయిల్ వంటి సహజమంగా లభించే ఉత్పత్తులను వాడాలి.
- సహజ మట్టి ఆరోగ్యం: పంట మార్పిడి (Crop rotation) మరియు ఇతర పద్ధతుల ద్వారా మట్టిలోని పోషకాలను నిలిపి ఉంచాలి.
- పచ్చిరొట్ట ఎరువులు: జీలుగ, కట్టెజనుము మొదలగు అధిక జీవపదార్ధం గల మొక్కలను పొల౦లో పె౦చి, భూమిలో కలియదున్నడాన్ని పచ్చిరొట్ట ఎరువు వేయడ౦ అ౦టారు.
- నేల పునరుద్ధరణ: నేల భౌతిక స్వభావం, నేల సార౦ వృద్ది చె౦దుతు౦ది. నేలలో సుక్ష్మజీవుల వృద్దికి, తద్వారా మొక్కలకు అవసరమైన పోషకాల లభ్యతకు ఉపయోగపడి ప౦టల అధిక దిగుబడి దోహద౦చేస్తు౦ది. నీటిని ఎక్కువ రోజులు నిల్వ చేసుకొనే సామర్ధ్యమును నేలకు ఆపాది౦చుతు౦ది.
- నేచర్ ఆధారిత పద్ధతులు: భూమి నిర్వహణకు సహజమైన విధానాలు పాటించాలి. ఉదాహరణకు, మట్టిలోని జీవాలను కాపాడటానికి మరియు పెంచడానికి కృషి చేయాలి.
- కంపోస్టు తయారీ: పంట అవశేషాలు, పశువుల మాళ్లు మరియు వృక్ష అవశేషాలను కంపోస్టు చేసి, మట్టిలో కలిపి ఉపయోగించడం ద్వారా పోషకాల సమృద్ధిని అందించవచ్చు.
- పంటల నిర్వహణ: పంటలు ఆరోగ్యంగా ఉండేందుకు వాటిని కాపాడటానికి జీవ సంబంధ పదార్థాలు లేదా వృక్ష సనంద పదార్థాలతో కీటకాలను నియంత్రించాలి.
- పరిపుష్టి పంటలు: మట్టిలో నైట్రోజన్ స్థాయిలను పెంచడానికి మరియు ఆరోగ్యం మెరుగుపరచడానికి పచ్చి పంటలను (ఉదా: జొన్న, అల్ఫాల్ఫా) పెంచాలి.
ఈ విధంగా సేంద్రియ వ్యవసాయం చేయడం వల్ల పర్యావరణానికి హానికరం కాకుండా, ఆరోగ్యకరమైన పంటలు పండుతాయి.
ఇలాంటి మరిన్ని వాటి కోసంతెలుగు రీడర్స్ వ్యవసాయంను సంప్రదించండి.
